Mỗi người cần tìm hiểu nhóm máu của mình để phòng trường hợp phát sinh cần phải truyền hay hiến máu – (Minh họa: Charlie-Helen Robinson/Pexels)
Có nhiều nguyên nhân khiến một người cần được truyền máu như bị mất máu do chấn thương, khi phẫu thuật, hay bị bệnh thiếu máu, máu khó đông, hoặc bị một số loại ung thư.
Nhóm máu được xác định bằng việc có hay không 2 kháng nguyên trên bề mặt tế bào hồng cầu. Các kháng nguyên này được đặt tên là A và B, xuất hiện bên cạnh một protein được gọi là yếu tố RH. Có hay không yếu tố RH sẽ giúp xác định là dương tính hay âm tính.
Từ đó, máu được chia ra làm 6 nhóm là A+, A-, B+, B-, AB+, AB-. Máu không có kháng nguyên là O, gồm 2 nhóm là O + và O-.
Do có tổng cộng 8 nhóm máu khác nhau nên người bệnh cần được xác định nhóm máu của mình và được truyền nhóm phù hợp.
Khi truyền máu, các bác sĩ phải tuân theo nguyên tắc căn bản này:
Nhóm máu A: Đặc trưng bởi sự hiện diện cho nhóm máu A là kháng nguyên A trên các tế bào hồng cầu và kháng thể B có trong huyết tương. Những người mang nhóm máu A có thể hiến máu cho những người có cùng nhóm máu hoặc mang nhóm máu AB. Những người nhóm máu A có thể được những người có nhóm máu O truyền máu cho.
Nhóm máu B: Có thể hiến máu cho những người khác có cùng nhóm máu B hoặc những người mang nhóm máu AB. Những người mang nhóm máu B có thể nhận máu từ những người mang nhóm máu O.
Nhóm máu AB: Có thể nhận máu từ bất cứ nhóm máu nào. Tuy nhiên, những người mang nhóm máu AB cũng chỉ có thể hiến cho những người có cùng nhóm máu AB. Nhóm máu này không phổ biến.
Nhóm máu O: Đây là nhóm máu phổ biến nhất. Những người mang nhóm máu O chỉ nhận máu từ những người có cùng nhóm máu O và có thể hiến máu cho tất cả những nhóm máu khác bởi nhóm máu O không có kháng nguyên A và kháng nguyên B trên tế bào hồng cầu, nhưng trong huyết tương lại có cả kháng thể A và kháng thể B
Nhóm máu Rh (D): Yếu tố Rh là một loại protein đặc biệt trên các tế bào máu. Hầu hết mọi người đều có kháng nguyên D trên hồng cầu và thường gọi là Rh+ (Rh D dương). Những người không có kháng nguyên D trên hồng cầu được gọi là Rh- (Rh D âm). Từ đó, ta có các nhóm máu A+, A-, B+, B-, AB+, AB-, O+, và O-.
Sơ đồ truyền máu
Sơ đồ truyền và nhận máu được xác định như sau:
Trong trường hợp người hiến máu hoặc bệnh nhân có nhóm máu khó xác định thì bác sĩ sẽ lấy mẫu máu và thực hiện xét nghiệm chuyên khoa để xác định nhóm máu chính xác.
Nếu truyền sai nhóm máu, cơ thể sẽ phản ứng rất nhanh với các triệu chứng như sốt, ớn lạnh, khó thở và buồn nôn.
Khi xuất hiện phản ứng này, nhân viên y tế sẽ ngừng truyền máu và thực hiện các kỹ thuật để ngăn ngừa đột quỵ, suy thận hay đông máu do truyền nhầm nhóm máu.
Tuy nhiên, việc truyền nhầm nhóm máu hay máu kém chất lượng là điều hiếm khi xảy ra.
Người hiến máu sẽ được sàng lọc kỹ lưỡng, trả lời một loạt câu hỏi để xem có sức khỏe tốt hay bệnh tật gì không. Máu hiến tặng sau đó sẽ được kiểm tra để tránh có chứa mầm bệnh, được phân chia thành các nhóm máu khác nhau.
Mỗi người cần tìm hiểu nhóm máu của mình để phòng trường hợp phát sinh cần phải truyền hay hiến máu. Bạn có thể tìm ra nhóm máu của mình bằng nhiều cách khác nhau như hỏi bác sĩ, kiểm tra sau khi lấy máu hoặc hiến máu.
(Theo Healthline)
Đằng Vân tổng hợp
Theo SGN News ngày 23 tháng 9, 2022
Be the first to comment