Bốn học sinh trường Oxford High School tử vong: (hàng trên từ trái): Hana St. Juliana, 14 tuổi, Justin Shilling, 17 tuổi; (hàng dưới từ trái): Tate Myre, 16 tuổi, Madisyn Baldwin, 17 tuổi.
VỤ ÁN AHMAUD ARBERY SẼ CÒN TIẾP TỤC TRƯỚC TÒA LIÊN BANG
Chưa đầy một tuần lễ sau khi phiên tòa ở tiểu bang Wisconsin chấm dứt với việc bị can Kyle Rittenhouse được bồi thẩm đoàn kết luận “vô tội” vì nổ súng để tự vệ, dư luận nước Mỹ lại sôi nổi với phiên tòa ở tiểu bang Georgia, khi cả ba bị can đều bị bồi thẩm đoàn kết luận “có tội” về cái chết của thanh niên da đen Ahmaud Arbery.
Sự kiện trên đây được coi là một “tin nóng” trong ngày Thứ Tư 24 tháng 11 trước lễ Thanksgiving, và tạm thời kết thúc vụ xử án kéo dài hai tuần lễ tại tòa án quận hạt Glynn. Tuy nhiên đây chỉ mới là phiên xử của tiểu bang Georgia. Các bị can sẽ còn phải trình diện trước tòa án cấp liên bang vào đầu tháng 2 năm 2022.
Bị can Travis McMichael (35 tuổi) bị bồi thẩm đoàn kết luận “có tội” về 9 tội danh hình sự bao gồm sát nhân với ác ý, sát nhân, đả thương gia trọng, bắt giam vô cớ… Hai bị can Gregory McMichael (65 tuổi, thân phụ của Travis) và William “Roddie” Bryan (52 tuổi, người láng giềng) cũng bị kết luận “có tội” về các tội danh hình sự này, ngoại trừ tội “sát nhân với ác ý”. Cả ba người đều có thể lãnh án tù chung thân.
Ông Chánh Án Timothy Walmsley chưa quyết định ngày tuyên án cũng như về việc ba bị can có được quyền xin tự do tạm trước khi mãn án (parole) hay không. Trong khi đó luật sư đại diện cho biết các bị can sẽ nộp đơn kháng án lên tòa trên.
TÓM LƯỢC NỘI VỤ VÀ DIỄN TIẾN PHIÊN TÒA
Ngày 23 tháng 2 năm 2020, Ahmaud Arbery, một thanh niên da đen 25 tuổi, bị bắn chết ở Satilla Shores, một thị trấn gần thành phố Brunswick thuộc quận hạt Glynn của tiểu bang Georgia. Đây là quận hạt mà 69% cư dân là người da trắng, 26% là người da đen.
Theo hồ sơ truy tố, ông Gregory McMichael và con trai ông ta dùng xe pick-up đuổi theo Ahmaud Arbery khi thấy anh này chạy bộ qua khu xóm của họ. Một người láng giềng là William “Roddie” Bryan cũng lái xe pick-up chạy theo và dùng điện thoại ghi lại những gì xảy ra, từ lúc chận đường Arbery cho đến lúc anh ta bị Travis McMichael bắn chết bằng shotgun. Cả ba người tham gia cuộc rượt đuổi đều là người da trắng.
Theo hồ sơ thẩm vấn của cảnh sát, hai cha con Gregory và Travis McMichael khai rằng họ đuổi theo Ahmaud Arbery vì nghi ngờ anh này là kẻ trộm đang tìm cách bỏ trốn, tuy nhiên không có bằng chứng hỗ trợ cho sự nghi ngờ của họ. Thời gian trước đó, Arbery đã mấy lần đi vào một căn nhà đang xây cất dở dang, nhưng máy quay phim (security camera) ở trong nhà không ghi nhận hành vi trộm cắp nào cả.
Cái chết của Ahmaud Arbery xảy ra từ cuối tháng 2 năm ngoái, nhưng mãi đến 74 ngày sau đó ba người liên quan đến nội vụ mới bị bắt. Đó là vì đoạn video do Bryan thâu bằng điện thoại được đài phát thanh địa phương WGIG phổ biến trên trang mạng vào ngày 5 tháng 5, rồi lan truyền rộng rãi trên YouTube và mạng xã hội, gây nên một làn sóng phẫn nộ.
Bà Wanda Cooper-Jones, mẹ của Arbery, tố cáo chính quyền và cảnh sát quận hạt Glynn bao che cho những người gây ra cái chết của con trai bà và muốn nhận chìm xuồng nội vụ. Dư luận khắp nước xôn xao. Các lãnh tụ tôn giáo, các nhà đấu tranh dân quyền cùng nhiều chính trị gia và thể tháo gia đồng loạt lên tiếng đòi công lý cho những người da đen bị giết oan ức như Ahmaud Arbery hoặc như Breonna Taylor (ở Louisville), George Floyd (ở Minneapolis), Rayshard Brooks (ở Atlanta).
Thống Đốc Brian Kemp quyết định giao cho Cơ Quan Điều Tra Hình Sự của tiểu bang (Georgia Bureau of Investigation – GBI) mở cuộc điều tra, và hồ sơ vụ án được chuyển đến văn phòng Biện Lý quận hạt Cobb. Cơ quan GBI bắt hai cha con McMichael vào ngày 7 và William “Roddie” Bryan vào ngày 21 tháng 5. Đến ngày 14 tháng 6, đại bồi thẩm đoàn truy tố ba bị can về chín tội danh, và ngày 5 tháng 11 phiên xử khai diễn tại tòa án quận hạt Glynn dưới sự chủ tọa của ông Chánh Án Timothy Walmsley.
Nhóm luật sư biện hộ cho ba bị can (gồm các luật sư Bob Rubin, Frank Hogue, Laura Hogue, Kevin Gough) trình bày luận cứ dựa trên hình ảnh từ video, lời khai của 6 nhân chứng nói về tình hình mất an ninh ở Satilla Shores, và lời khai của Travis McMichael nói rằng anh ta nghi ngờ Ahmaud Arbery có mang vũ khí, và anh ta phải nổ súng để tự vệ lúc Arbery xông tới toan cướp súng.
Tuy nhiên công tố viên Linda Dunikoski thuyết phục bồi thẩm đoàn với những bằng chứng cho thấy sự nghi ngờ của McMichael không có cơ sở, luận cứ tự vệ của anh ta không chính đáng (vì Arbery không có hành động hoặc ngôn ngữ mang tính chất đe dọa), và việc hai cha con McMichael chận bắt Arbery không phù hợp với điều luật “citizen’s arrest” của tiểu bang quy định công dân địa phương có quyền bắt nghi phạm giao cho cảnh sát (vì Arbery không phạm bất cứ tội gì để bị đuổi bắt).
Bồi thẩm đoàn – gồm 11 thành viên da trắng và 1 thành viên da đen – đã thảo luận trong hơn 10 tiếng đồng hồ, đồng thời yêu cầu tòa cho họ coi lại hai phiên bản của video clip và nghe lại đoạn ghi âm cuộc gọi điện thoại khẩn cấp “911” của Gregory McMichael khoảng 30 giây trước khi súng nổ. Sau cùng vào chiều Thứ Tư 24 tháng 11, bồi thẩm đoàn kết luận cả ba bị can đều “có tội” đối với các tội danh theo cáo trạng, riêng bị can Travis McMichael còn thêm tội “sát nhân với ác ý”.
Nói với báo chí bên ngoài tòa án, các luật sư biện hộ cho biết sẽ nộp đơn kháng án. Trong khi đó, một đám đông khoảng 100 người gồm thân nhân của Ahmaud Arbery cùng các nhà đấu tranh dân quyền và những người ủng hộ phong trào “Black Lives Matter” reo hò mừng rỡ về kết quả phiên tòa.
Tưởng cần ghi nhận, suốt trong vụ xử án, công tố viên không đưa ra luận cứ cho rằng đây là vụ giết người mang động lực kỳ thị chủng tộc. Tuy nhiên, hồi tháng 4 vừa qua, đại bồi thẩm đoàn đã truy tố Gregory McMichael, Travis McMichael và William “Roddie” Bryan về các tội danh theo luật liên bang, bao gồm tội sát nhân do thù ghét chủng tộc (hate crime). Cả ba bị can đều khai rằng mình vô tội. Vụ án này sẽ được đưa ra xử trước tòa liên bang vào ngày 7 tháng 2 năm 2022, khởi đầu với thủ tục tuyển chọn bồi thẩm, và sẽ diễn ra trong tinh thần độc lập đối với kết quả của phiên xử vừa kết thúc tại tòa án quận hạt Glynn.
Cũng nên nhắc tới một hệ quả khác của vụ án Ahmaud Arbery. Đó là vào ngày 2 tháng 9 vừa qua, cựu Biện Lý Jackie Johnson của thành phố Brunswick đã bị truy tố về tội “vi phạm lời tuyên thệ” vì có thái độ và hành động thiên vị đối với nghi phạm Gregory McMichael trong cuộc điều tra sơ khởi, và về tội “cản trở luật pháp” qua việc đề nghị cảnh sát không bắt giữ nghi phạm Travis McMichael. Được biết bà Jackie Johnson đã tự nạp mình với cơ quan công lực quận hạt Glynn, bị tạm giam, và sau đó được tại ngoại mà không phải đóng số tiền ký quỹ $10,000 dollars.
MICHIGAN: NỔ SÚNG TRONG TRƯỜNG HỌC, 4 HỌC SINH THIỆT MẠNG
Theo thống kê cập nhật trên các trang mạng, từ năm 1970 tới nay đã xảy ra 1,316 vụ nổ súng tại các trường trung tiểu học trên toàn quốc Hoa Kỳ, bao gồm 48 vụ kể từ đầu năm 2021. Vụ nổ súng mới nhất vừa xảy ra ở tiểu bang Michigan hôm Thứ Ba 30 tháng 11, khiến 4 học sinh thiệt mạng, chưa kể 6 học sinh và 1 thầy giáo bị thương.
Trường trung học Oxford High School có 1,700 học sinh, tọa lạc ở thành phố Oxford Township, cách Detroit khoảng 30 miles về phía bắc.
Tin tức hôm Thứ Tư cho biết nghi phạm là Ethan Crumbley, một học sinh 15 tuổi, mang súng vào trường và bắn ít nhất 30 phát đạn vào lúc gần 1 giờ trưa. Các thầy cô giáo lập tức đóng cửa tất cả các lớp học và hướng dẫn học sinh núp dưới gầm bàn. Cảnh sát nhận điện thoại 911 báo tin khẩn cấp, đã tới nơi và bắt giữ nghi phạm ngay sau đó.
Cảnh Sát Trưởng Michael Bouchard họp báo cho biết khẩu súng bị tịch thu – loại bán tự động 9 mm, hiệu Sig Sauer – là do thân phụ của nghi phạm Ethan Crumbley mua hôm Thứ Sáu tuần rồi, chưa rõ với mục đích gì. Ông Bouchard nói thêm là khi Crumbley giơ tay đầu hàng thì trong súng vẫn còn 7 băng đạn chưa bắn, và sự can thiệp kịp thời của cảnh sát có thể đã cứu sống một số người.
Cũng tại cuộc họp báo, bà Karen D. McDonald, Biện Lý của quận hạt Okland cho biết Ethan Crumbley mặc dù ở tuổi vị thành niên nhưng bị truy tố như một người lớn về 23 tội danh, trong đó có tội khủng bố và cố ý sát nhân. Vẫn theo bà McDonald thì văn phòng Biện Lý đang cứu xét để truy tố luôn cả cha mẹ của nghi phạm do bất cẩn trong việc sở hữu súng đạn.
Bốn học sinh thiệt mạng là các em Tate Myre (16 tuổi), Hana St. Juliana (14 tuổi), Madisyn Baldwin (17 tuổi), và Justin Shilling (17 tuổi).
Sáu học sinh khác bị thương vì trúng đạn, trong đó có một nữ sinh 14 tuổi đã qua cuộc giải phẫu và đang thở bằng ống dưỡng khí. Một thầy giáo cũng bị thương nhưng đã được xuất viện.
Cuộc điều tra đang tiến hành để tìm hiểu xem động lực nào đưa tới vụ nổ súng. Phụ tá Cảnh Sát Trưởng Mike McCabe nói với báo chí rằng nghi phạm Ethan Crumbley – theo lời khuyên của cha mẹ – không trả lời nhân viên thẩm vấn. Ông McCable cũng cho biết cơ quan công lực có nhận được nguồn tin là từ mấy hôm trước trên mạng xã hội đã lan truyền một số tin nhắn đe dọa trường Oxford, tuy nhiên ông khuyên mọi người không nên vội vã suy đoán vì phải chờ kết quả điều tra mới biết được những tin nhắn ấy có liên quan đến vụ này hay không.
Chiều Thứ Ba, ngay khi nghe tin về vụ nổ súng, Thống Đốc Gretchen Whitmer mở cuộc họp báo, kêu gọi tất cả cư dân tiểu bang Michigan thể hiện tinh thần đoàn kết để hỗ trợ cộng đồng Oxford Township, gia đình các nạn nhân, cũng như các nhân viên y tế đang nỗ lực cứu sống những người bị thương. Bà Whitmer nghẹn ngào khi trả lời câu hỏi của báo chí, nói rằng “đây là cơn ác mộng khủng khiếp nhất của bất cứ bậc phụ huynh nào”.
Tổng Thống Joe Biden trong lúc đến tiểu bang Minnesota và được cố vấn an ninh quốc gia Jake Sullivan báo cáo nội vụ, cũng nói với báo chí: “Tôi gửi lời chia buồn đến các gia đình đang đau đớn vì mất người thân, và toàn thể cư dân địa phương hiện đang trải qua những giờ phút căng thẳng nhất”.
Oxford High School đã đóng cửa từ lúc xảy ra vụ nổ súng, và theo tin tức cập nhật, học khu Oxford loan báo tất cả những trường học khác cũng tạm thời đóng cửa đến hết tuần này.
Phố Nhỏ Online tổng hợp từ các nguồn: AP, Reuters, NPR, NBC News, Detroit Free Press ngày 2/12/2021
Be the first to comment