Nguồn Gốc Của Món Cơm Tấm

Đã là dân Sài Gòn thì không thể không biết đến món cơm tấm.

Câu chuyện dưới đây Ông Ngoại Tám Vàng sẽ cho chúng ta biết nguồn gốc rõ ràng hơn của món cơm tấm:

Sài Gòn vào những năm 1930…

Mấy bữa nay, quán cơm của Má Hai đông nghẹt thợ thuyền và phu khuân vác.

Một mình Má bán không kịp thở… phải nhờ mấy chị em con Tư Đào trong xóm Matelot (Tôn Đản) ra phụ mới đặng!

Hỏi thăm Má mới biết.

Thì ra, Tây nó đang mướn thêm phu thợ để mở rộng, xây thêm cầu cảng quy mô lớn như cảng Mạc Xây (Marseille), đưa Cảng Sài Gòn lên top 10 Cảng quốc tế thuộc Pháp tấp nập thương thuyền của thế giới.

Thường ngày, Má Hai nấu bốn xửng cơm, bán tới một giờ trưa là hết sạch.

Má Hai mừng lắm, nhưng tối về nhà, nằm trằn troc, Má vẫn ưu tư.

Vì dĩa cơm hột vịt kho tàu bán có năm cắc lời không nhiêu, vậy mà có đứa còn chê mắc hoặc xin Má cho ăn thiếu.

Một quán cơm ở Sài Gòn vào năm 1939

Hồi thời đó tấm, cám ở Sài Gòn, Lục tỉnh là thực phẩm dành cho gia súc như heo gà vịt… ăn vỗ béo… nên giá rẻ như cho.

Năm 1939 một tạ tấm thơm ở Tân An bán ra chỉ có hai đồng năm cắc Đông dương!

Một tuần lễ sau… Má Hai thấy dzui trong lòng.

Dường như Má đã tìm ra giải pháp.

Nghĩ là làm, Má Hai ra Chợ Cũ mua tấm loại ngon đem về ngâm như ngâm nếp rồi bỏ vô xửng có lá dứa hấp thành cơm để bán rẻ cho mấy đứa phu nghèo.

Dĩa cơm Tấm của Má Hai lúc đầu chỉ có mỡ hành, tốp mỡ, nước mắm tỏi ớt pha với đường cho kẹo bán hai cắc/một dĩa nên thỏa mãn túi tiền của đám phu này.

Bất ngờ xảy ra:

Ba tháng sau ai cũng đòi ăn cơm tấm.

Má Hai thấy bán được bèn qua “A ba toa” (Abattoir – tiếng Pháp có nghĩa là lò giết mổ gia súc) Chánh Hưng mua da heo giá rẻ về luộc đem thái chỉ trộn với thính làm bì để khuyến mãi.

Rồi Má lấy hột vịt trộn thịt bằm, nấm mèo và bún tàu đem nướng như nướng bánh bông lan làm chả

Cơm tấm được Anh em thợ thuyền, phu xe, phu khuân vác ủng hộ và ca tụng … ”ngon hết biết”.

Dân Bến Cảng gọi là “Quán Cơm Tấm Má Hai”.

Nhờ có Má Hai Bến Cảng Quận Tư, cơm Tấm “Bì Chả Sườn nướng” ngày nay nổi tiếng khắp  năm châu

Tiếng lành đồn xa, mấy ông xếp Tây mua về ăn thử rồi tấm tắc khen lấy khen để.

Ăn xong họ còn dặn Má Hai hôm sau nướng cho họ thêm Cốt Lết ăn kèm; dĩ nhiên là phải có dao muỗng nĩa thì mấy xếp Coporal (Cọp rằn) mới ăn được.

Cơm Tấm Sườn Bì Chả ăn theo “kiểu Pháp” có nĩa muổng xuất phát từ đây.

Ra đời năm 1940 nhưng mãi tới năm 1950 Cơm Tấm mới xuất hiện ở quận Nhì và là món ăn điểm tâm phổ biến của Cư dân Hẻm ở Sài Gòn xưa.

Nhờ có Má Hai Bến Cảng Quận Tư, Cơm Tấm “Bì Chả Sườn nướng” ngày nay nổi tiếng khắp năm châu và là một trong những món ăn ngon được nhiều người yêu thích và chọn làm bữa điểm tâm.

Theo chân người miền Nam lưu vong tứ xứ vào tháng 4 năm 1975 khi Sài Gòn bị cưỡng chiếm, Cơm Tấm thật sự chinh phục khẩu vị nhiều thưc khách “phàm ăn” trên toàn thế giới.

Ngày 1-8-2012  tại Faridabad, Ấn Độ, Tổ chức kỷ lục châu Á tôn vinh và xác nhận danh hiệu của cơm tấm là “Thức ăn mang giá trị ẩm thực của khu vực”.

Ông Ngoại Tám Vàng
Nguồn: https://vietnamesecommunity.wordpress.com ngày 4/1/2022