Hình 1 – Hội ngộ với đồng hương ở “làng chài” Bayou La Batre, tại văn phòng của BPSOS ngày 11/08/2025
Những tấm gương thành đạt từ một cộng đồng yếu thế
Mới đây tôi trở lại thăm “làng chài” Bayou La Batre, tiểu bang Alabama, nơi nhiều trăm người Việt đã mất tất cả sau trận bão Katrina cách đây đúng 20 năm. Số người gặp lại chỉ bằng khoảng một phần ba khi trước. Nhiều lắm những khuôn mặt quen thuộc trước đây giờ đã đi vào thiên thu.
Ngày 29 tháng 8, 2005 Bão Katrina đổ bộ Vùng Bờ Vịnh Hoa Kỳ. Vài ngày sau trận bão, một người lạ đột ngột gọi điện thoại cho tôi, giọng hớt hải: “Đồng bào ở Bayou La Batre khốn đốn lắm, không ai giúp cả.” Lần đầu tiên nghe đến địa danh này, tôi phải tra trên internet để biết nó nằm ở đâu: vùng cực nam của tiểu bang Alabama. Người lạ đó là Mục Sư Trần Quốc Bảo.
Thế là vài ngày sau, tôi lên đường từ Houston, Texas đi dọc bờ vịnh đến nhiều thành phố, trong đó có Bayou La Batre. Đó đúng nghĩa một làng chài. Sinh kế chính của nhiều người Việt là chài lưới, hoặc lao động trong các xưởng biến chế thuỷ sản. Thành phần “con lai” rất đông. Hỏi ra thì một vị linh mục người Việt giải thích cách hóm hỉnh: Cá ngoài biển không cần biết đọc, biết viết, và không nói tiếng Anh.
Sau chuyến đi đó, BPSOS quyết định góp phần tái thiết Vùng Bờ Vịnh cùng với 8 tổ chức lớn tầm vóc quốc gia của Hoa Kỳ. Tập trung vào người Việt và người Á Châu, chúng tôi huy động nhân viên và thiện nguyện viên từ khắp nơi đổ về Vùng Bờ Vịnh và cả ở Houston, nơi nhiều đồng bào nạn nhân bão lụt đến lánh nạn. Thởi gian này tôi thường xuyên đến thăm các cộng đồng bị nạn để hỗ trợ công cuộc tái thiết, gặp gỡ các tổ chức người Mỹ, họp hành với các giới chức chính quyền, và thăm gặp đồng bào.
Sau 3 năm, các tổ chức lớn của Hoa Kỳ rút hết. Chúng tôi quyết định ở lại để xây dựng nội lực cho cộng đồng địa phương cho vững chãi hơn trước cơn bão.
Hình 2 – Đội ngũ nhân viên và thiện nguyện viên của BPSOS phục vụ tái thiết Vùng Bờ Vịnh, Houston, 2007
Sau 20 năm, các cộng đồng này không chỉ phục hồi mà có nhiều phần vững mạnh hơn trước.
Khoảng năm 2006, BPSOS làm cuộc thăm dò nguyện vọng của trẻ em Việt Nam ở “làng chài” Bayou La Batre. Phần lớn các em mong muốn khi lớn lên sẽ nối nghiệp cha mẹ: đánh cá ngoài biển hoặc lao động trong các xưởng chế biến hải sản trên bờ.
Chúng tôi lo lắm, bèn mở chương trình hướng dẫn các em: mở lớp dạy kèm, mời sinh viên Việt từ các đại học gần đó đến truyền cảm hứng, và tổ chức các chuyến viếng thăm những thành phố lớn cho các em. Chúng tôi cũng có nhiều sinh hoạt cho phụ huynh và người lớn để khuyến khích họ nuôi giấc mơ bay cao cho các em.
Trong chuyến trở lại Bayou La Batre lần này tôi rất vui khi được biết nhiều trẻ em năm xưa giờ đã thành đạt. Con gái của chị Hạnh giờ là cô giáo ở Mobile County, đào tạo thế hệ tương lai cho đất nước Hoa Kỳ. Con trai, cũng tên Thắng, của cặp vợ chồng cùng là “con lai” Lợi và Hoàng tình nguyện trong chương trình AmeriCorps với BPSOS để phục vụ cộng đồng và đang học ngành hàng không ở đại học; em đang theo đuổi giấc mơ đúng nghĩa bay cao.
Hình 3 – Em Thắng, cư dân Bayou La Batre, đang học đại học ngành hàng không, ở Biloxi ngày 12/08/2025
Và, rất đặc biệt, con trai của chị Huệ, một người “con lai”, tháng 3 vừa rồi được giải thưởng của Tổng Thống là giáo viên toán và khoa học xuất sắc toàn quốc. Em được Tổng Thống Biden tuyển chọn năm ngoái và được Tổng Thống Trump trao giải thưởng năm nay. Hai mẹ con có thể sẽ được mời đến Toà Bạch Ốc nhận giải thưởng.
Hình 4 – David Đại đem lại niềm vinh dự cho Quận Mobile County, tháng 3 năm 2025
Hình 5 – David Đại khi còn bé, thời gian sau Bão Katrina
Hình 6 – Chị Huệ, mẹ của em David Đai, phát lồng đèn cho trẻ em dịp Tết Trung Thu 2006
Năm 1992, chị Huệ đến định cư tại Bayou La Batre theo chương trình “con lai” sau 2 năm ở trại Bataan, Philippines. Chị là người mau mắn và xốc vác. Những lần tôi đến Bayou La Batre sau bão Katrina, chị Huệ tổ chức các buổi gặp mặt thân tình giữa các đồng hương. Chị còn lo thức ăn, nước uống đầy đủ. Lúc ấy chị là phó Chủ Tịch Cộng Đồng.
Lần này gặp lại, chị Huệ vẫn thế. Vẫn nhanh nhẩu và trực tính, có sao nói vậy. Chị cho biết cứ vài tuần buồn buồn lại nấu thức ăn đem ra văn phòng BPSOS thết đãi các nhân viên và thiện nguyện viên tại đây.
Đúng ngày kỷ niệm 20 năm trận bão long trời lở đất, tôi muốn vinh danh những con người đã vươn lên từ đổ nát. Họ là loài Phượng Hoàng sống lại từ tro tàn của chính mình. Thế hệ thứ hai của người dân “làng chài” nay chính là hình ảnh tương lai của đất nước Hoa Kỳ. Em David Đại đã viết một quyển sách bằng hình ca ngợi nguồn gốc tổ tiên và nhớ ơn đấng sinh thành đã hy sinh để em có tương lai sáng lạn.
Cũng dịp này, tôi tri ân tất cả nhứng người trong và ngoài BPSOS đã góp công sức, nhiệt tình và tài năng cho công cuộc không chỉ tái thiết mà xây dựng lại cho đẹp hơn, mạnh mẽ và tươi sáng hơn các làng chài người Việt ở Vùng Bờ Vịnh.
Hình 7 – Mục Sư Trần Quốc Bảo (áo trắng, quần jean ở phía sau) và tôi đang phân phối thực phẩm và phẩm vật cứu trợ bão lụt ở Bayou La Batre, năm 2005
Ts. Nguyễn Đình Thắng
Ngày 29 tháng 8, 2025
http://machsongmedia.org
Be the first to comment