Tổng thống Hàn quốc Yoon Suk Yeol
Ngày 15/1/2025
Các quan chức Qatar cho biết một thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza đang đến “rất gần” khi đàm phán giữa Israel và Hamas bước vào “giai đoạn cuối.” Theo Tổng thống Joe Biden, Hamas sẽ thả các con tin theo thỏa thuận và chiến sự sẽ tạm ngừng. Một bộ trưởng cánh hữu của Israel, Itamar Ben-Gvir, cho biết ông sẽ rời liên minh của Binyamin Netanyahu nếu thỏa thuận này được thông qua.
Ukraine tuyên bố đã thực hiện cuộc tấn công lớn nhất từ trước đến nay vào các cơ sở quân sự bên trong Nga. Cụ thể Kyiv đã dùng máy bay không người lái và tên lửa do phương Tây sản xuất để nhắm vào các mục tiêu bao gồm nhà máy, nhà máy lọc dầu, và kho vũ khí của Nga. Quân đội Ukraine cho biết các mục tiêu xa nhất nằm cách biên giới tới 1.100 km (680 dặm). Bộ Quốc phòng Nga cho biết các cuộc tấn công sẽ “không thể không bị đáp trả;” họ cũng đã phát động tấn công bằng máy bay không người lái vào Ukraine trong đêm.
Tổng thư ký NATO, Mark Rutte, cho biết liên minh sẽ tăng cường nỗ lực để bảo vệ cơ sở hạ tầng quan trọng ở Biển Baltic. Các quốc gia thành viên đã ghi nhận những vụ tấn công vào cáp ngầm và đường ống dường như có liên quan đến Nga. Chiến dịch giám sát, được gọi là “Baltic Sentry,” sẽ sử dụng máy bay không người lái, tàu, và các công nghệ khác để “ngăn chặn các hành động gây bất ổn trong tương lai.” Hồi tháng 12, Phần Lan đã thu giữ một tàu chở dầu được cho là có liên quan đến hành vi phá hoại của Nga.
TikTok phủ nhận thông tin các chủ sở hữu Trung Quốc của nền tảng video này sẵn sàng bán nó cho Elon Musk. Công ty đang đối mặt với hạn chót 19 tháng 1 để bán các hoạt động tại Mỹ hoặc đối mặt với lệnh cấm. Tòa án Tối cao dự kiến sẽ đưa ra phán quyết trong những ngày tới. Donald Trump, một đồng minh của ông Musk, phản đối lệnh cấm.
Thủ tướng Pháp, François Bayrou, đã chỉ trích vấn đề nợ công của nước này trong một bài phát biểu trước Quốc hội. Chính trị gia trung dung 73 tuổi cho biết chính phủ của ông đặt mục tiêu giảm thâm hụt ngân sách từ 6,1% GDP năm 2024 xuống 5,4% năm 2025. Ông cũng sẽ đưa cải cách lương hưu gây tranh cãi của tổng thống Emmanuel Macron “trở lại chương trình nghị sự” khi ông cố gắng thông qua ngân sách trong một quốc hội đầy chia rẽ.
Tulip Siddiq, một bộ trưởng thuộc Đảng Lao động Anh phụ trách chống tham nhũng, đã từ chức trong bối cảnh có những câu hỏi về mối quan hệ của bà với dì của mình, Sheikh Hasina, nhà cầm quyền lâu năm của Bangladesh đã bị lật đổ vào năm ngoái. Ủy ban chống tham nhũng của quốc gia Nam Á này đang điều tra xem liệu gia đình bà Hasina có biển thủ công quỹ hay không. Bà Siddiq phủ nhận mọi hành vi sai trái nhưng cho biết các cáo buộc này “có khả năng gây xao lãng.”
Sắp có ngừng bắn ở Gaza
Hôm thứ Ba, các nhà đàm phán tại Doha và Cairo cho biết Israel và Hamas sắp đạt được một thỏa thuận ngừng bắn để chấm dứt cuộc chiến kéo dài 15 tháng qua. Kế hoạch ngừng bắn và trao đổi con tin hai giai đoạn đã được đưa ra từ tháng Năm, nhưng tổng thống sắp mãn nhiệm Joe Biden không thuyết phục được hai bên ký kết.
Việc Donald Trump sắp nhậm chức tại Nhà Trắng đã thúc đẩy cả hai phía. Nhóm của ông Trump và ông Biden đã gây áp lực để thủ tướng Israel Binyamin Netanyahu và ban lãnh đạo Hamas đồng ý với thỏa thuận ngừng bắn kéo dài 42 ngày như một giai đoạn đầu tiên. Trong thời gian này, Hamas sẽ thả 33 con tin Israel, và Israel sẽ phóng thích hàng trăm tù nhân Palestine. Trong khi đó, các cuộc đàm phán sẽ được tổ chức về giai đoạn tiếp theo – bao gồm việc Israel rút quân khỏi Gaza, thả thêm con tin, và một lệnh ngừng bắn lâu dài. Để các cuộc đàm phán tiếp tục, lệnh ngừng bắn bước một phải được duy trì.
Tại sao lợi suất trái phiếu chính phủ có thể còn tăng cao hơn
Chi phí vay mượn cho chính phủ các nước giàu đã tăng mạnh trong thời gian gần đây. Chúng có thể tiếp tục tăng nếu dữ liệu lạm phát công bố vào thứ Tư của Mỹ cho thấy giá cả một lần nữa tăng nhanh. Trong nhóm G7, lạm phát hàng năm đã tăng kể từ tháng 9; trong khi giá cả ở Mỹ tăng 2,7% trong năm tính đến tháng 11. Lạm phát làm giảm giá trị thực của trái phiếu và khiến nhà đầu tư kỳ vọng lãi suất cao hơn từ các ngân hàng trung ương. Cả hai yếu tố này làm giảm giá trái phiếu và tăng lợi suất.
Song các nhà giao dịch trái phiếu có thể phải đối mặt với nhiều điều đáng lo hơn. Các cam kết của Donald Trump về việc trục xuất người nhập cư bất hợp pháp, áp thuế quan, và buộc các đồng minh chi tiêu nhiều hơn cho quốc phòng, nếu được thực hiện, đều có thể làm tăng lạm phát. Trong khi đó, các chính phủ G7 dự kiến thâm hụt ngân sách đạt tương đương 6% GDP trong năm nay. Họ sẽ phải bù đắp bằng cách bán thêm trái phiếu. Vì vậy chi phí vay mượn có thể sẽ còn tăng cao hơn nữa.
Hoạt động giao dịch thúc đẩy lợi nhuận của Phố Wall
JPMorgan Chase và Citigroup, hai trong số các ngân hàng lớn nhất Phố Wall, sẽ công bố lợi nhuận quý 4 vào thứ Tư. Các nhà phân tích dự đoán kết quả tốt từ JPMorgan nhờ doanh thu giao dịch tăng vọt. Một đợt tăng giá cổ phiếu sau chiến thắng của Donald Trump hồi tháng 11 đã đóng góp phần nào. Sự hồi phục của hoạt động mua bán và sáp nhập cũng có thể thúc đẩy phí ngân hàng đầu tư. Trong hai năm qua các công ty đã trì hoãn các thương vụ lớn do tâm lý bất ổn kinh tế, song những đợt cắt lãi suất gần đây của Fed đã giúp vực dậy mảng này.
Citigroup lại đối mặt với những câu hỏi khó khăn hơn. CEO của họ đã đặt mục tiêu đạt mức lợi nhuận trên vốn hữu hình 11-12% vào năm 2026. Mặc dù việc cắt giảm chi phí đã giúp cải thiện lợi nhuận của Citigroup, họ vẫn kém xa so với các đối thủ như JPMorgan, Bank of America, hay Wells Fargo. Song nhìn chung thì các nhà đầu tư vẫn lạc quan. Năm 2024, cổ phiếu của JPMorgan tăng 40,9%; Citigroup tăng 36,8%.
Tòa Tối cao Mỹ xem xét độ tuổi tối thiểu cho nội dung khiêu dâm trực tuyến
Vào thứ Tư, Tòa án Tối cao Mỹ sẽ xem xét luật của bang Texas yêu cầu xác minh tuổi đối với các trang web có một phần ba nội dung mang tính “tình dục” và “có hại cho trẻ vị thành niên.” Một thẩm phán đã chặn luật này, vốn cũng đang được 18 bang khác áp dụng, nhưng tòa phúc thẩm đã khôi phục nó vào năm ngoái.
Hiệp hội các nghệ sĩ giải trí người lớn, được gọi là Free Speech Coalition, cho rằng luật này hạn chế quyền tiếp cận nội dung được bảo vệ của người lớn tại Texas và vi phạm Tu Chính án Thứ nhất. Nguyên đơn nói Tòa án Tối cao đã từng bác bỏ một luật tương tự vào năm 2004. Bang Texas dựa vào một phán quyết của tòa từ năm 1968, theo đó cấm các nhà sách bán nội dung khiêu dâm cho trẻ em. Song các nguyên đơn cho rằng thương mại trực tuyến khác biệt hoàn toàn: người lớn có thể ngần ngại tiết lộ danh tính của mình với các trang web vì lo ngại bị “trộm danh tính và tống tiền.”
Người Mỹ đi tìm lựa chọn thay thế cho TikTok
Các chủ sở hữu Trung Quốc của TikTok đã phủ nhận tin đồn họ có thể bán nền tảng video này cho Elon Musk. Theo một đạo luật nhằm bảo vệ nước Mỹ khỏi ảnh hưởng của Trung Quốc, công ty phải tìm người mua lại TikTok tại Mỹ trước Chủ nhật, nếu không sẽ bị cấm hoạt động. Ông Musk sở hữu X, một nền tảng mạng xã hội khác, và là nhân vật thân cận với Donald Trump, người phản đối lệnh cấm TikTok.
Tòa án Tối cao đang xem xét liệu có cho phép lệnh cấm này hay không. Khi hạn chót đến gần, nhiều trong số 170 triệu người dùng TikTok tại Mỹ đã chuyển sang các nền tảng khác. Trớ trêu thay, một ứng dụng thay thế đang khá phổ biến khác cũng là của Trung Quốc, mang tên Xiaohongshu, hay “Tiểu Hồng Thư.” Trong tuần qua ứng dụng này đã vươn lên đứng đầu bảng xếp hạng các ứng dụng mạng xã hội miễn phí của Apple tại Mỹ. Người dùng mới đã đặt biệt danh cho nó là “RedNote” và tự gọi mình là “những người tị nạn TikTok.” Nếu RedNote trở nên phổ biến như TikTok, không có lý do gì để nghĩ rằng các nhà lập pháp Mỹ sẽ đối xử khoan dung hơn với ứng dụng này.
Ngày 16/1/2025
Tổng thống Joe Biden và thủ tướng Qatar xác nhận Israel và Hamas đã đạt được thỏa thuận ngừng bắn nhằm chấm dứt chiến tranh ở Gaza. Thỏa thuận này dự kiến có hiệu lực từ Chủ nhật. Giai đoạn đầu tiên của thỏa thuận bao gồm lệnh ngừng bắn kéo dài sáu tuần và việc Israel rút quân khỏi các khu vực đông dân cư. Hamas sẽ thả ban đầu 33 con tin người Israel để đổi lấy hơn 1.000 tù nhân Palestine. Ông Biden cho biết “giai đoạn hai” sẽ là “một sự kết thúc vĩnh viễn của chiến tranh.” Cả hai bên vẫn phải chính thức phê chuẩn thỏa thuận này. Nội các Israel dự kiến sẽ bỏ phiếu vào thứ Năm. Ông Biden, người sẽ rời nhiệm sở vào thứ Hai, gọi thỏa thuận là “một trong những cuộc đàm phán khó khăn nhất mà tôi từng trải qua.”
Các ngân hàng Phố Wall công bố kết quả quý bốn mạnh mẽ, được dẫn dắt bởi thành công của các mảng giao dịch và ngân hàng đầu tư. Goldman Sachs ghi nhận lợi nhuận 4,1 tỷ USD, hơn gấp đôi năm trước, khi giao dịch cổ phiếu lên mức kỷ lục. JPMorgan cũng ghi nhận doanh thu giao dịch tăng 21% lên 7 tỷ USD. Lợi nhuận của Wells Fargo tăng 47% dù tăng trưởng cho vay không thay đổi.
Nga đã tiến hành các cuộc không kích lớn vào Ukraine, với hàng chục tên lửa và máy bay không người lái nhắm vào cơ sở hạ tầng năng lượng trên khắp đất nước. Không quân Ukraine cho biết họ đã phá hủy phần lớn các tên lửa và bắn hạ hoặc làm nhiễu nhiều máy bay không người lái. Song một số cơ sở năng lượng được cho là đã bị hư hại. Hôm thứ Ba, Ukraine cho biết họ đã tiến hành các cuộc không kích lớn nhất từ trước đến nay vào cơ sở hạ tầng quân sự bên trong Nga.
Gần 80 thi thể đã được tìm thấy từ một mỏ vàng bất hợp pháp ở Nam Phi, kể từ khi chiến dịch cứu hộ được tòa án yêu cầu bắt đầu vào thứ Hai. Cảnh sát đã đối đầu với mỏ này suốt nhiều tháng qua, thậm chí ngăn tiếp cận thực phẩm và nước để buộc các công nhân phải ra khỏi hầm mỏ. Hàng trăm thợ mỏ đã xuất hiện kể từ khi cuộc truy quét bắt đầu; họ đều bị bắt giữ vì khai thác bất hợp pháp và vi phạm luật nhập cư.
Tỷ lệ lạm phát năm ở Anh đạt 2,5% trong tháng 12, giảm từ 2,6% của tháng 11. Đà giảm bất ngờ này làm tăng khả năng Ngân hàng Anh sẽ cắt giảm lãi suất trong cuộc họp tiếp theo vào tháng 2. Đây là tin tốt cho bộ trưởng tài chính Rachel Reeves, người đã bị chỉ trích trong tháng này khi lợi suất trái phiếu Anh tăng mạnh.
Nền kinh tế Đức suy giảm năm thứ hai liên tiếp trong năm 2024, theo Văn phòng Thống kê Liên bang. Nền kinh tế lớn nhất châu Âu giảm 0,2% trong năm ngoái, trong bối cảnh nhu cầu toàn cầu yếu, ngành ô tô khó khăn, chi phí năng lượng cao, và dân số già. Ngân hàng trung ương dự đoán tăng trưởng chỉ đạt 0,2% vào năm 2025.
Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) đã cấm thuốc nhuộm Red 3 trong thực phẩm. Các nghiên cứu cho thấy chất màu này, được làm từ dầu mỏ, có thể gây ung thư ở động vật. Nó được tìm thấy trong khoảng 9.000 sản phẩm thực phẩm ở Mỹ. Chất này đã bị cấm ở Liên minh châu Âu và bị cấm trong mỹ phẩm ở Mỹ từ năm 1990.
Ứng viên bộ trưởng tài chính của Trump ra điều trần
Donald Trump đã đề cử Scott Bessent làm bộ trưởng tài chính, và ông Bessent sẽ ra điều trần trước các thượng nghị sĩ Mỹ vào thứ Năm. Không như những lựa chọn gây tranh cãi hơn của ông Trump, ông Bessent dự kiến sẽ gặp ít trở ngại. Là một tỷ phú quỹ đầu tư, ông được các giám đốc điều hành và nhà đầu tư coi là lựa chọn an toàn cho một trong những vị trí quản lý kinh tế quan trọng nhất đất nước. Nhiều người hy vọng ông sẽ kiềm chế tình yêu của ông Trump đối với thuế quan.
Các thượng nghị sĩ sẽ yêu cầu ông Bessent trình bày kế hoạch của mình. Ông đã quảng bá mục tiêu “3-3-3” cho nền kinh tế: tăng trưởng lên 3% hàng năm, giảm thâm hụt ngân sách xuống 3% (từ 6,5%) GDP, và tăng sản lượng dầu thêm 3 triệu thùng mỗi ngày. Đạt được bất kỳ mục tiêu nào trong số này đều cực kỳ khó, chứ chưa nói đến việc đạt được tất cả. Nhưng lời hứa lớn hơn, dù không được nói ra, là ông Bessent sẽ là gương mặt trung dung có ảnh hưởng lên chính sách kinh tế của Trump. Bấy nhiêu có lẽ là đủ để thuyết phục hầu hết các thượng nghị sĩ.
Người dân Los Angeles đòi câu trả lời
Hơn một tuần sau khi các vụ cháy rừng bùng phát khắp quận Los Angeles, ít nhất 25 người đã thiệt mạng và hơn 12.000 tòa nhà bị thiêu rụi. Một số người đã bắt đầu gọi thảm họa này là “Katrina của Los Angeles,” liên tưởng đến cơn bão đã tàn phá New Orleans năm 2005. Gió mạnh và hạn hán đã tạo điều kiện hoàn hảo cho cháy, nhưng điều gì đã châm ngòi cho ngọn lửa?
Các nhà điều tra đang xem xét liệu một tháp truyền tải điện có gây ra vụ cháy Eaton, vốn đã phá hủy một phần Altadena, hay không. Cư dân đã kiện Southern California Edison, công ty cung cấp điện điều hành tháp này. Cơ sở hạ tầng điện từng bị đổ lỗi cho cháy rừng: hồi năm 2023, dây điện bị đứt đã gây ra một vụ cháy làm san bằng Lahaina ở Hawaii. Công ty Pacific Gas & Electric đã tuyên bố phá sản năm 2019 do gánh nặng trách nhiệm liên quan đến cháy rừng. Khi biến đổi khí hậu làm tăng nguy cơ cháy rừng, tranh luận về trách nhiệm và cách các công ty điện lực có thể ngăn thiết bị của họ gây ra hỏa hoạn sẽ càng trở nên gay gắt. Trong khi đó, các đám cháy ở Los Angeles vẫn đang tiếp diễn.
Khởi đầu khó khăn cho đảng Lao động Anh
Chỉ mới đầu năm mà lợi suất trái phiếu chính phủ Anh đã tăng vọt trong khi đồng bảng Anh giảm giá. Nhiều quốc gia đã đối mặt với chi phí vay nợ tăng sau khi lợi suất trái phiếu Mỹ tăng mạnh sau cuộc bầu cử, nhưng phản ứng ở Anh là đặc biệt gay gắt. Thêm vào đó là lạm phát gia tăng — mặc dù có mang lại một chút hy vọng khi giảm nhẹ trong tháng 12 — và tăng trưởng kinh tế suy yếu trong tháng 9, 10. Các số liệu GDP, được công bố vào thứ Năm, sẽ tiết lộ liệu suy thoái có kéo dài đến tháng 11 hay không.
Điều này khác hẳn nửa đầu năm 2024, khi tăng trưởng vượt qua kỳ vọng. Sự tương phản này thật rõ ràng đối với chính phủ Lao động Anh, vốn nhậm chức vào ngày 5 tháng 7. Một số khó khăn là không thể tránh khỏi. Song các chính sách của chính phủ đã làm tình hình trở nên trầm trọng hơn. Ngân sách ngày 30 tháng 10 đã làm dấy lên lo ngại về kỷ luật tài chính; trong khi chiến lược tăng trưởng thiếu rõ ràng đã làm tăng thêm bất ổn kinh tế.
Hồng Kông đối mặt với nhiệm kỳ thứ hai của Trump
Mike Pence, phó tổng thống dưới thời Donald Trump, sẽ phát biểu tại diễn đàn UBS Wealth Insights, một hội nghị dành cho các nhà đầu tư, tại Hồng Kông vào thứ Năm. Ông hứa sẽ cung cấp một “góc nhìn nội bộ” về tác động địa chính trị của nhiệm kỳ thứ hai của Trump. Chính quyền Hồng Kông đang chuẩn bị cho những căng thẳng mới. Trong nhiệm kỳ đầu của ông Trump, Mỹ đã thu hồi quy chế thương mại đặc biệt của thành phố và áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với quan chức sau cuộc đàn áp chính trị năm 2020. Mỹ gần đây đã cấm đầu tư vào công nghệ Trung Quốc bị coi là nguy cơ an ninh quốc gia, bao gồm cả ở Hồng Kông. Các ngân hàng của thành phố cũng có thể bị giám sát về cáo buộc hỗ trợ các nước bị phương Tây trừng phạt, bao gồm Nga.
Ông Trump có thể đã ít quan tâm đến các vấn đề nhân quyền trong quá khứ. Nhưng hồi tháng 11 ông đã tuyên bố việc thả Jimmy Lai, một ông trùm truyền thông đang bị bắt giữ, là “dễ dàng.” Ông Lai đã ca ngợi cách tiếp cận “cứng rắn” của ông Trump với Trung Quốc. Một nhiệm kỳ thứ hai có thể sẽ còn khắc nghiệt hơn nữa với Hồng Kông.
Ngày 17/1/2025
Chính phủ Israel đã hoãn cuộc bỏ phiếu nội các về thỏa thuận ngừng bắn ở Gaza. Thủ tướng Israel, Binyamin Netanyahu, cáo buộc Hamas đưa ra các yêu cầu vào phút chót, song nhóm vũ trang này phủ nhận cáo buộc. Các đồng minh cực hữu của ông Netanyahu phản đối thỏa thuận, bao gồm lệnh ngừng bắn kéo dài sáu tuần và trao đổi con tin Israel lấy tù nhân Palestine. Trong khi đó không kích của Israel đã giết chết ít nhất 77 người ở Gaza vào thứ Năm.
Morgan Stanley và Bank of America công bố kết quả kinh doanh quý 4 mạnh mẽ, nhờ đà hồi phục trong lĩnh vực đầu tư ngân hàng và hoạt động giao dịch. Lợi nhuận của Morgan Stanley tăng hơn gấp đôi so với năm trước, đạt 3,7 tỷ USD; còn lợi nhuận của Bank of America tăng 112% lên 6,7 tỷ USD. Bank of America vượt trội hơn đối thủ về tăng trưởng cho vay, với mức tăng 3% lên gần 1,1 nghìn tỷ USD.
BP sẽ cắt giảm hơn 4.700 việc làm — 5% lực lượng lao động toàn cầu — và 3.000 nhà thầu. Tập đoàn dầu khí của Anh đang gặp khó khăn với hiệu suất cổ phiếu yếu và chi phí cao trong quá trình chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch. Giám đốc điều hành Murray Auchincloss cho biết các đợt cắt giảm này nằm trong kế hoạch tiết kiệm ít nhất 2 tỷ USD cho tới năm 2026. Ông cũng đã giảm quy mô của kế hoạch năng lượng tái tạo của BP.
Cựu thống đốc ngân hàng trung ương Canada Mark Carney sẽ tham gia cuộc đua thay thế Justin Trudeau làm lãnh đạo Đảng Tự do cầm quyền. Ông Trudeau đã từ chức trong tháng này giữa một cuộc khủng hoảng chính trị leo thang. Người kế nhiệm ông, dự kiến được bầu vào tháng 3, có thể chỉ nắm quyền thủ tướng trong thời gian ngắn. Cuộc bầu cử tiếp theo của Canada phải được tổ chức trước tháng 10, nhưng dự kiến sẽ diễn ra sớm hơn.
Mỹ cáo buộc Lực lượng Vũ trang Sudan (SAF), quân đội quốc gia của Sudan, sử dụng vũ khí hóa học ít nhất hai lần chống lại Lực lượng Hỗ trợ Nhanh (RSF). Chính phủ Mỹ sẽ áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Abdel Fattah al-Burhan, vị tướng đứng đầu SAF, vì cáo buộc tội ác chiến tranh. Tuần trước, Mỹ đã kết luận RSF thực hiện tội ác diệt chủng ở khu vực Darfur, miền tây Sudan.
Romania đã giới thiệu các quy định nghiêm ngặt hơn trên mạng xã hội trước cuộc bầu cử tổng thống lại. Các nền tảng phải dán nhãn rõ ràng đâu là quảng cáo chính trị và gỡ bỏ nội dung vi phạm quy định bầu cử trong vòng năm giờ sau khi có yêu cầu từ các quan chức Romania. Chính phủ xác nhận cuộc bầu cử sẽ diễn ra vào ngày 4 tháng 5 và 18 tháng 5. Kết quả trước đó đã bị hủy do cáo buộc can thiệp từ Nga.
Liệu lệnh ngừng bắn ở Gaza có trở thành hiện thực
Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas, được ký kết vào thứ Tư, dự kiến sẽ có hiệu lực từ Chủ nhật. Thỏa thuận này bao gồm một lệnh ngừng bắn kéo dài sáu tuần, trong đó Hamas sẽ thả 33 con tin Israel để đổi lấy hàng trăm tù nhân Palestine. Giai đoạn này cũng dự kiến sẽ hoàn tất đàm phán về một lệnh ngừng bắn lâu dài hơn.
Song trở ngại đã xuất hiện. Hamas yêu cầu thả các tù nhân bị kết án chung thân vì tội giết người và khủng bố, điều mà Israel đã bác bỏ. Các đảng cực hữu trong liên minh của thủ tướng Netanyahu yêu cầu cuộc chiến phải tiếp tục sau khi kết thúc lệnh ngừng bắn sáu tuần. Nếu ông Netanyahu từ chối và tiếp tục làm theo thoả thuận, họ đe doạ sẽ rút khỏi chính phủ. Nội các Israel vẫn chưa phê chuẩn thỏa thuận.
Tốc độ tăng trưởng đáng ngờ của Trung Quốc
Vào tháng Ba năm ngoái, chính phủ Trung Quốc đã công bố mục tiêu tăng trưởng kinh tế là “khoảng 5%” cho năm 2024. Hầu hết các nhà dự báo mô tả con số này là tham vọng, và từng suýt không thực hiện được vào giữa năm nay, khi khủng hoảng bất động sản tại Trung Quốc tiếp tục leo thang, doanh số bán lẻ đi xuống và các chính quyền địa phương phải thắt chặt ngân sách. Song số liệu GDP được công bố vào thứ Sáu có thể cho thấy nền kinh tế đã hồi phục kể từ đó, đạt được mục tiêu tham vọng của chính phủ. Tăng trưởng được thúc đẩy nhờ các biện pháp kích thích gần đây, cũng như số đơn đặt hàng xuất khẩu tăng vì các doanh nghiệp dự đoán Mỹ sẽ tăng thuế quan.
Một số nhà kinh tế nổi bật, thậm chí cả trong nội bộ Trung Quốc, nghi ngờ liệu tăng trưởng có thực sự mạnh như các con số chính thức hay không. Một dấu hiệu đáng ngờ là lạm phát vẫn ở mức rất thấp. Giá tiêu dùng chỉ tăng 0,2% trong năm 2024. Các số liệu công bố vào thứ Sáu có thể cho thấy chỉ số giảm phát GDP, một thước đo giá cả rộng hơn, đã giảm trong quý thứ bảy liên tiếp. Việc thoát khỏi giảm phát có lẽ mới nên là mục tiêu của chính phủ trong năm tới.
Mối quan hệ đối tác đang phát triển giữa Iran và Nga
Vào thứ Sáu, tổng thống Iran, Masoud Pezeshkian, sẽ đến Moscow để gặp gỡ người đồng cấp Nga, Vladimir Putin. Họ sẽ ký một thỏa thuận quan hệ đối tác chiến lược, bao gồm cả về quân sự. Ông Pezeshkian muốn chứng minh rằng Iran vẫn có các lựa chọn thay thế cho một thỏa thuận với phương Tây trong bối cảnh Donald Trump đe dọa áp dụng “áp lực tối đa” lên nước Cộng hòa Hồi giáo. Việc hợp tác với Kremlin cho thấy Iran không bị cô lập, bất chấp thất bại đẫm máu của các lực lượng ủy nhiệm của họ ở Palestine, Syria, và Lebanon.
Tuy nhiên, quan hệ chặt chẽ với Nga cũng có cái giá của nó khi gây khó chịu cho phương Tây. Hồi tháng 9, Mỹ đã áp thêm trừng phạt sau khi Iran cung cấp vũ khí đạn đạo tầm ngắn mà nước này cho rằng Nga đã sử dụng ở Ukraine. Các cường quốc châu Âu cũng lo ngại và đã đe dọa tái áp dụng các biện pháp trừng phạt của Liên Hợp Quốc, mà trên thực tế sẽ phá hủy mong muốn của Iran về việc khôi phục thỏa thuận hạt nhân cũ. Ngoài ra người Iran có thể không thích việc phụ thuộc vào Nga. Chỉ mới tháng trước, ông Putin đã không can thiệp khi một đồng minh khác ở Trung Đông, Bashar al-Assad của Syria, bị lật đổ.
Kirsti Noem chuẩn bị điều trần cho chức bộ trưởng an ninh nội địa
Bên ngoài South Dakota, mọi người có thể chỉ biết đến Kirsti Noem qua câu chuyện bà bắn chết con chó của mình. Thống đốc tiểu bang thuộc đảng Cộng hòa này từng được coi là một ứng viên sáng giá để trở thành phó tướng tranh cử của Donald Trump, trước khi bà xuất bản một cuốn hồi ký vào tháng 5, trong đó kể lại việc bà phải bắn chết Cricket, con chó được mô tả là không vâng lời và không may mắn. Song ông Trump hiện đã đề cử bà làm bộ trưởng bộ an ninh nội địa (DHS). Vào thứ Sáu, bà sẽ ra điều trần trước một ủy ban Thượng viện.
Trọng tâm sẽ là vấn đề nhập cư, thuộc thẩm quyền của DHS. Bà Noem có quan điểm cứng rắn về chủ đề này. Bà phản đối mạnh mẽ mô hình “thành phố trú ẩn,” tức những nơi tìm cách hỗ trợ người nhập cư. Trong nhiều dịp, bà đã điều động các đội Vệ binh Quốc gia tiểu bang South Dakota đến biên giới phía nam. Bộ trưởng an ninh nội địa cũng giám sát một số công việc liên quan đến người Mỹ bản địa. Các thượng nghị sĩ có thể sẽ hỏi về việc bà bị cấm đến hầu hết các vùng của bộ lạc bản địa ở South Dakota sau khi cáo buộc các nhà lãnh đạo địa phương hưởng lợi từ các băng đảng ma túy.
Biên dịch: Đỗ Đặng Nhật Huy
Nguồn: The Economist
Theo Thế giới hôm nay
Be the first to comment