Tuần rồi, sau gần cả năm trời ẫm ờ, cuối cùng thì thống đốc Florida, ông Ron DeSantis đã ghi danh và chính thức loan tin ông ra tranh cử TT Mỹ năm 2024. Tin này chẳng có gì đáng ngạc nhiên, chỉ là được loan ra rất trễ không rõ vì lý do gì.
Cách ông loan tin cũng không giống ai. Ông loan tin trong một cuộc nói chuyện với tỷ phú Elon Musk trên trang mạng Twitter của Musk, phớt lờ truyền thông như các đài tivi ABC, CBS, NBC, CNN,… Việc này cho thấy có vẻ như đã có một liên minh chính trị nào đó giữa Musk và DeSantis tuy ông Musk khẳng định ông trung lập, không ủng hộ ứng cử viên TT nào hết.
Bài tuần này sẽ giới thiệu sơ khởi về thống đốc Ron DeSantis.
TĐ Ron DeSantis còn rất trẻ, năm nay mới có 44 tuổi. Ông sanh ngày 14/9/1978 khi TT Jimmy Carter đã làm TT gần hai năm, hay hơn 3 năm sau khi người Việt đã tới Mỹ tị nạn VC, nhỏ hơn con cụ Biden, Hunter Biden tới 8 tuổi, tại Jacksonville, thành phố lớn tại bắc Florida, sát ranh giới với Georgia. Giống như TT Bush con, ông DeSantis tốt nghiệp hai đại học lớn và tên tuổi nhất Mỹ là Yale và Harvard. Ông cũng đã tình nguyện đi lính, là sĩ quan hải quân Mỹ, rồi sau đó làm luật sư cho lực lượng Người Nhái Navy Seal. Ông tham chiến tại Iraq năm 2007, trong 8 tháng. Giải ngũ năm 2010. Với một chính trị gia Mỹ, đây là loại lý lịch lý tưởng đủ văn đủ võ, tuy không nên nói ‘văn võ song toàn’.
Tham gia vào chính trị khi đắc cử dân biểu liên bang của CH năm 2012, đại diện cho đơn vị khu vực 6 của Florida, nằm giữa Daytona Beach và Đại Học Gainesville gần Orlando của Florida. Ông làm dân biểu tới cuối năm 2018, khi ông đắc cử thống đốc Florida. Ông nội của ông là dân gốc Ý, qua Mỹ định cư tại Pennsylvania.
Ông DeSantis thuộc khối bảo thủ nặng của đảng CH. Năm 2016, khi ông Trump ra tranh cử TT, dân biểu DeSantis đã là chính khách CH đầu tiên tại Florida lên tiếng công khai ủng hộ và cổ võ ông Trump. Việc ông Trump thắng Florida trong cuộc bầu TT năm 2016, một phần nhờ hậu thuẫn mạnh của ông DeSantis. Ông Trump sau này đáp lễ lại, đã mạnh mẽ hậu thuẫn ông DeSantis khi ông ra tranh cử thống đốc năm 2018.
Ông vừa tái đắc cử thống đốc trong cuộc bầu giữa mùa tháng 11/2022 vừa rồi. Thắng một cách vẻ vang với tỷ lệ lớn nhất lịch sử bầu thống đốc của Florida, 60%, hạ cựu thống đốc Charlie Crist trước thuộc đảng CH nhưng nhẩy rào qua đảng DC. Trong cuộc bầu cử, Florida cũng là tiểu bang có thể nói duy nhất đã chứng kiến cảnh lũ lụt của cơn sóng thần bảo thủ đỏ khi đảng CH đại thắng chẳng những với ghế thống đốc, mà luôn cả ghế thượng nghị sĩ liên bang, cũng như chiếm thêm được tới 4 ghế dân biểu liên bang từ tay đảng DC. Hậu thuẫn của ông DeSantis nổi lên rất mạnh từ năm ngoái khi ông trở thành chính khách xung phong tấn công cơn gió ‘thức tỉnh’ cuồng điên một cách mạnh nhất, qua các biện pháp trong ngành giáo dục trong tiểu bang Florida, cùng với cuộc chiến chống thức tỉnh của Walt Disney, là đại tập đoàn lớn nhất Florida, với khu giải trí Disney World tại Orlando.
Từ đó, ông DeSantis đã nổi như cồn, trở thành ngôi sao sáng nhất của đảng CH, đặc biệt trong khối bảo thủ không ủng hộ Trump. Nói chung, ông DeSantis được hậu thuẫn mạnh của khối bảo thủ vì ông có quan điểm bảo thủ thật, trong khi lại không gây tranh cãi ồn ào như Trump, được cảm tình của dân Mỹ, kể cả trong khối độc lập không theo đảng nào, do đó, khối bảo thủ tin ông DeSantis có cơ hội thắng Biden nhiều hơn ông Trump. Nhiều người tin thật sự nếu muốn đánh gục Biden và phong trào ‘thức tỉnh’ cấp tiến, thì phải bầu cho ông DeSantis, chứ bầu cho Trump, sẽ khó thắng Biden, vì ông Trump có quá nhiều ‘hành trang’.
Những thăm dò mới nhất cho thấy trong tất cả các chính khách lãnh đạo của cả hai chính đảng, ông DeSantis là người có tỷ lệ thuận lợi cao nhất.
Điểm khiến TĐ DeSantis nổi bật nhất trên chính trường Mỹ là việc ông là người chống mạnh nhất các biện pháp độc đoán chống COVID của Biden trong mùa đại dịch, mà ông cho là hù dọa và màu mè chính trị, kiểu như ép buộc chích ngừa, đóng cửa trường học, đóng cửa kinh doanh,… Cái lạ là chính sách ‘dễ dãi’ với COVID đó đã không gây hại gì cho Florida mà trái lại, còn giúp tiểu bang này đỡ bị dịch tấn công nhất. Tất cả các thống kê về họa COVID cho thấy Florida là tiểu bang thành công nhất trong chiến dịch chống COVID. Chính sách chống COVID của TĐ DeSantis có thể nói đã được coi như hết sức hữu hiệu, hơn xa chính sách của Biden và các tiểu bang thành đồng của đảng DC.
Sau khi ‘chiến thắng’ được dịch COVID thì TĐ DeSantis chuyển mũi dùi qua tấn công chính sách ‘thức tỉnh’ của khối cấp tiến.
Trong cuộc chiến giáo dục, mà ông chú tâm nhiều nhất, ông DeSantis tận tình cản những biện pháp ‘thức tỉnh’ mà các trường học cấp tiến nhất trong tiểu bang muốn áp đặt. Ông tuyệt đối chống chủ trương dạy về CRT -Critical Race Theory- là môn học trên căn bản có mục đích đề cao khối dân da đen, bôi bác khối da trắng, viết lại lịch sử quan hệ da trắng da đen của Mỹ; hay chủ trương dạy trẻ con tiểu học về sex; hay muốn bỏ các thi cử, chấm điểm,… nhân danh nhu cầu tạo công bằng, tránh kỳ thị dân da đen là khối học sinh thường có điểm thấp hơn.
Phe cấp tiến mau mắn tố cáo TĐ DeSantis theo chính sách thượng tôn da trắng -white supremacist-, kỳ thị dân da màu. Tổ chức da đen NAACP ra khuyến cáo dân da đen không nên đi Florida sống hay ngay cả đi du lịch, vì sẽ bị kỳ thị, làm khó, không an toàn. Nhưng những tố cáo kỳ thị dân thiểu số này mau mắn bị lộ ra là mang tính vu cáo phe đảng, khi TĐ DeSantis và phe CH trong quốc hội Florida ra luật mới, bắt các trường trung học công phải dạy về lịch sử định cư tại Mỹ của các khối dân gốc Á Châu, qua chương trình Asian American and Pacific Islander history. [Ở đây, xin mở ngoặc: tổ chức Liên Minh Bảo Hiến Mỹ Gốc Việt đã gửi thư cho TĐ DeSantis yêu cầu chương trình học này nhấn mạnh người Việt tị nạn là những người Việt chống CS, là nạn nhân của CS, và lá cờ vàng ba sọc đỏ mới là biểu tượng đại diện cho cộng đồng Việt tị nạn]
TĐ DeSantis cùng quan điểm với tân thống đốc Virginia, ông Glenn Youngkin, tích cực lo bảo vệ quyền của bố mẹ kiểm soát con cái, đặc biệt là con cái trong tuổi mẫu giáo hay tiểu học, chống lại mưu toan của cánh cấp tiến, loại trừ vai trò của phụ huynh, thay thế bằng vai trò ngày càng lớn mạnh của thầy cô, hầu hết theo khuynh hướng cấp tiến cực đoan nhất. Biến trẻ con thành vũ khí chính trị luôn luôn là sách lược ưu tiên của những tay CS cực đoan nhất như Mao lợi dụng lực lượng Vệ Binh Đỏ, hay Pol Pot của Căm Pu Chia khi ‘Tổ Chức’ Khờ Me Đỏ bắt bố mẹ phải trao trẻ con mới ra đời cho ‘Tổ Chức’ nuôi ngay.
Phản ảnh rõ nét nhất cho cuộc chiến của TĐ DeSantis chống khuynh hướng ‘thức tỉnh’, là cuộc chiến của ông DeSantis chống đại tập đoàn Walt Disney, là công ty sở hữu Disney World, trung tâm giải trí lớn nhất Florida tại Orlando.
Trong cuộc chiến chống Disney World, ông DeSantis đe dọa thu hồi chế độ miễn thuế đặc biệt của Disney tại Orlando, để chống lại những chuyển hướng ‘thức tỉnh’ lố bịch nhất của tổng giám đốc Bob Chapek của Disney. Disney dưới quyền ông CEO này chủ trương viết lại những chuyện trẻ con nổi tiếng từ gần cả trăm năm nay, theo chiều hướng thức tỉnh quái dị nhất. Chẳng hạn như Bạch Tuyết và Bẩy Chú Lùn, trong đó có hai chú lùn đồng tính suốt ngày chỉ lo hôn hít nhau, hay người đẹp mắt xanh tóc vàng đuôi cá -mermaid- bây giờ biến thành một chú bé con da đen đuôi cá. Trong khu giải trí Disney World thì cho xây những nhà cầu công cộng lưỡng giới, khách viếng thăm Disney nam nữ đều tha hồ sử dụng, kể cả trẻ con. Còn không biết bao nhiêu chuyện chi tiết khác nữa.
Trong cuộc chiến này, Disney đã thảm bại trong chiêu đầu sau khi bị TĐ DeSantis đe dọa thu hồi quy chế miễn thuế, lại còn mất khách bộn, khiến ông CEO Bob Chapek mất job, Disney phải lôi ông CEO cũ Bob Iger đã về hưu ra lại để chỉnh đốn kinh doanh. Với ông CEO cũ trở về làm CEO mới, Disney cải tổ nhiều chính sách nội bộ, bớt ‘thức tỉnh’ hơn, nhưng lại khai chiến với TĐ DeSantis trong một trận chiến khác.
Cuộc chiến có triển vọng kéo dài, và không dễ dàng lắm cho TĐ DeSantis. Tin mới: Disney đã khởi kiện thống đốc DeSantis về tội lạm quyền, dùng guồng máy chính quyền để làm khó dễ Disney vì mục đích chính trị, gây khó khăn cho kinh doanh của Disney. Rồi sau đó, Disney hủy bỏ kế hoạch xây một trung tâm văn phòng -office complex- gần Disney World, trị giá bạc tỷ và mang lại hơn 2.000 jobs cho tiểu bang Florida, như một hành động trả đũa TĐ DeSantis. Thật ra đây là 2.000 jobs của 2.000 nhân viên được chuyển từ Cali qua, chứ không phải dân Florida có thêm jobs, trong khi Florida không có thuế lợi tức tiểu bang nên việc không có văn phòng này chẳng gây thiệt hại tài chánh gì cho Florida. Dù vậy, các chuyên gia cho rằng TĐ DeSantis đã sai lầm khi tuyên chiến cùng Disney, là đại tập đoàn lớn nhất và mạnh thế chính trị và tài chánh nhất Florida.
Cuộc chiến với Disney nằm trong bối cảnh lớn hơn, là cuộc chiến chống văn hóa thức tỉnh, chống lại những phong trào thời thượng, tung hô dân đồng tính và chuyển giới, chống chính sách giáo dục về sex cho trẻ con mẫu giáo và tiểu học.
Ở đây, có điểm đặc biệt về TĐ De Santis: ông không chỉ chống văn hóa thức tỉnh bằng võ miệng, mà thực sự chống một cách cụ thể bằng cách hợp tác cùng quốc hội tiểu bang Florida, do đảng CH kiểm soát cả hai viện, để ra những luật mà khối cấp tiến muốn phát điên luôn.
- Tháng 3/2023, TĐ De Santis ký luật cấm các trường công không được giảng dạy về giới tính, về chuyển giới,… cho các học sinh tới lớp 3 -third grade-.
- Cũng tháng này, TĐ DeSantis ra luật bắt buộc các trường phải có các phụ huynh tham gia và có tiếng nói trong việc tuyển chọn sách giáo khoa dạy cho học sinh và sách lưu giữ trong thư viện các trường.
- Tháng 4/2023, ra luật giới hạn việc thảo luận về các đề tài thức tỉnh như các đề tài về chủng tộc, giới tính,… trong các trường học, tới lớp 12 luôn.
- Cũng tháng này, TĐ DeSantis ký luật mới về phá thai: cấm phá thai sau 6 tuần thụ thai, hay một tháng rưỡi, thay thế luật trước đó cho phép phá thai tới 12 tuần hay 3 tháng. Luật phá thai mới của Florida là luật gắt nhất nước.
- Tháng 5/2023, TĐ DeSantis ra một loạt 4 luật hết sức gắt gao về vấn đề giới tính, gọi chung là tập luật “Don’t Say Gay“, ‘Đừng Nói Đồng Tính’. Nói chung, các luật này:
1. Nới rộng việc cấm dạy về giới tính từ lớp 3 lên tới lớp 12 luôn.
2. Nhấn mạnh giới tính theo thể xác ngày sanh của mỗi người; một dân biểu CH tiểu bang giải thích “Thượng Đế sinh ra nam giới và nữ giới, quý vị là nam hay nữ không phải tùy thuộc theo ý kiến, mà là dựa trên dữ kiện cụ thể đã được chứng minh“.
3. Cấm trẻ con không được tham gia những cuộc trình diễn của giới gọi là ‘drag queen’ tức là nam giới biến thái giả trang nữ giới.
4. Bắt buộc mọi người phải dùng nhà vệ sinh theo giới tính thể xác của mình -man hay woman-, không lẫn lộn gì hết.
Một chuyện ít ai để ý tại Florida là vấn đề di dân lậu. Lợi dụng chính sách mở toang cửa biên giới của Biden cho di dân lậu tràn vào, đám di dân Cuba và vài xứ Trung Mỹ khác, cũng theo đường biển từ Cuba tràn vào Florida. Nhưng TĐ DeSantis đã không nương tay. Cho bắt nhốt hết, một số bị trục xuất ngay, một số bỏ lên xe buýt chở tuốt lên New York, Chicago hay Washington DC, y chang mô thức của tiểu bang Texas.
Một quyết định mà nhiều dân Việt tị nạn thấy vui là TĐ DeSantis cũng ký luật về việc công dân Trung Cộng mua đất trong tiểu bang Florida. Những công dân TC có thể mua đất được, nhưng với hai điều kiện: dưới hai mẫu (2 acres) và cách các căn cứ quân sự ít nhất 5 miles. Các viên chức chính quyền TC và đảng viên đảng CS TC bị cấm tuyệt đối không được mua một tấc đất nào của Florida. Luật này cũng cấm công dân các xứ Nga, Iran, Cuba, Syria, Bắc Hàn và Venezuela không được mua đất cách các căn cứ quân sự dưới 10 miles.
Luật này cũng cấm các trường đại học không được nhận quà hay tiền hay yểm trợ từ một nước ngoài, hiển nhiên nói về tiền của TC yểm trợ, như TC đã yểm trợ bạc triệu cho Đại Học Pennsylvania để mở Trung Tâm Nghiên Cứu Biden, cũng không cho phép các đại học hợp tác với một đại học hay cơ quan công của bất cứ nước ngoài nào nếu không có giấy phép của tiểu bang.
Về những chuyện này, TĐ DeSantis nói rõ “Florida lấy biện pháp chống lại đe dọa địa chính trị lớn nhất của Mỹ, là đảng CS Tầu” (nguyên văn: “Florida is taking action to stand against the United States’ greatest geopolitical threat – the Chinese Communist party“).
Một tin còn vui hơn nữa cho cộng đồng Việt tị nạn: trước khuyến khích của TĐ DeSantis, mới đây, hạ viện tiểu bang Florida nhân dịp kỷ niệm 50 năm ngày Mỹ rút quân nhân chiến đấu ra khỏi Nam VN, quốc hội Florida do khối CH nắm đa số, đã ra Nghị Quyết vinh danh quân nhân Mỹ và VNCH đã chiến đấu và hy sinh trong chiến tranh VN.
Về việc ra tranh cử TT, TĐ DeSantis gặp trở ngại đầu tiên là theo luật Florida, ông phải từ chức thống đốc trước khi ra tranh cử. Đây là điểm rất bất lợi, vì từ chức rồi mà thất cử thì sẽ… thất nghiệp. Tuy nhiên, quốc hội Florida mới đây đã thông qua luật mới giúp TĐ DeSantis: theo luật mới, các ứng cử viên TT và PTT không bắt buộc phải từ chức để tranh cử TT. Làm thống đốc vẫn ra tranh cử được, có thất bại vẫn còn là thống đốc.
Nhìn vào việc đổi luật này cũng như việc biểu quyết cả lô luật chống thức tỉnh như vừa nêu trên, ta thấy rõ TĐ DeSantis đã hoàn toàn kiểm soát toàn thể quốc hội Florida, tức là nắm chắc tiểu bang trong tay, sẽ không gặp rắc rối nào trong cuộc bầu TT tại Florida. Florida có 29 phiếu đại cử tri đoàn bầu TT, đứng hàng thứ 3 sau Cali và Texas, ngang hàng với New York. Qua năm 2024, Florida sẽ qua mặt New York vì rất nhiều dân New York đã và đang dọn nhà xuống Florida.
Thế nhưng ngay trong đất Florida, TĐ DeSantis lại có một đối thủ khổng lồ trước mắt: đó là cựu TT Trump, là người đầu tiên đã tuyên bố sẽ ra tranh cử TT, ngay từ tháng Mười Một năm ngoái, sau cuộc bầu cử giữa mùa.
Sức mạnh lớn nhất của ông DeSantis so với ông Trump là ông DeSantis có vẻ như là một thứ Trump hiền lành, lịch sự, ít hung hãn hơn, và ít gây tranh cãi hơn. Nghĩa là ông rất bảo thủ và rất cứng cựa chống phe cấp tiến, nhưng không bị ghét mạnh như Trump vì khôn khéo, tế nhị hơn trong giao dịch với người khác.
Nhiều thăm dò mới nhất cho thấy trong nội bộ đảng CH, ông DeSantis vẫn còn thua ông Trump rất xa, nhưng đó là những thăm dò khi TĐ DeSantis chưa chính thức ra tranh cử. Bây giờ, có nhiều triển vọng ông DeSantis sẽ thấy hậu thuẫn tăng và cách biệt với ông Trump sẽ giảm nhiều. Theo một thăm dò của CNN, trong số cử tri đang ủng hộ ông Trump, có tới 85% sẵn sàng ‘nhìn kỹ hơn’ vào TĐ DeSantis.
Một vấn nạn khác của ông DeSantis là tên tuổi ông rất nổi trong tiểu bang Florida, và trong giới lưu ý đến chính trị, đi ra ngoài thì ông là một người vô danh, rất ít người biết tới, chưa mang tầm vóc quốc gia. Một anh nông gia bảo thủ ở Kentucky chẳng hạn, sẽ không bỏ phiếu cho DeSantis vì chẳng biết ông này là ai, và tất nhiên sẽ bỏ phiếu cho Trump thôi.
Có nhiều người cho rằng ông DeSantis, nếu tính đường xa, không nên ra tranh cử năm 2024, có thể chờ qua 2028, vẫn còn trẻ chán khi ông mới 50 tuổi, không còn ông Trump, sẽ có thể thu hút phiếu của toàn đảng CH, không sợ làm mất lòng khối cử tri MAGA như trường hợp ông ra tranh cử ngay bây giờ.
Chính trị Mỹ là chính trị thời cơ. Trong cuộc đời một chính trị gia Mỹ, thời cơ chỉ đến một lần, nếu không bắt sẽ mất, có thể mất vĩnh viễn. Do đó, chính trị gia Mỹ không bao giờ bỏ qua cơ hội trước mắt.
Năm 2004, Obama là một nghị sĩ tiểu bang Illinois, hoàn toàn vô danh đối với dân Mỹ nói chung. Năm đó, ông ra tranh cử thượng nghị sĩ liên bang, đại diện cho tiểu bang Illinois. Nhân dịp đại hội đảng DC, ứng cử viên TT của đảng DC khi đó là PTT Al Gore, mời Obama đọc diễn văn trước đại hội, chủ ý muốn lấy điểm với dân da đen. Không ai ngờ bài diễn văn của Obama bất thình lình trở thành một trong những bài diễn văn hay nhất lịch sử chính trị Mỹ. Tên tuổi ông bất ngờ nổi lên như cồn, ông đắc cử thượng nghị sĩ liên bang dễ dàng. Không bỏ qua cơ hội, chỉ hai năm sau, 2006, Obama tuyên bố ra tranh cử TT năm 2008.
Tất cả mọi ‘chuyên gia’ đều cho Obama là người tham vọng cuồng điên, hấp tấp ra chạy đua cùng bà Hillary mà tất cả thăm dò đều cho thấy sẽ thắng áp đảo trong đảng DC, không khác gì Trump hiện nay, trong khi Obama chỉ là tay mơ địa phương, quá trẻ, mới có 45 tuổi, sẽ ra tranh cử năm 47 tuổi (so với DeSantis bây giờ 44 tuổi, sẽ ra tranh cử năm 46 tuổi). Thiên hạ khuyên Obama nên kiên nhẫn, còn quá trẻ, chờ cho thời kỳ Hillary qua rồi tranh cử vẫn chưa muộn. Obama không nghe vì muốn khai thác ngay cơ hội. Cuối cùng, như mọi người đều biết, trong bất ngờ, ông thắng bà Hillary, thắng luôn cụ McCain của CH, ung dung bước vào Tòa Bạch Ốc.
Nhìn chuyện Obama, nghĩ lại DeSantis, thấy có vẻ giông giống. Ít nhất cho đến nay. Do đó, ông DeSantis không thể chờ được. Ai biết được chuyện gì sẽ xẩy ra từ giờ tới 2028, 6 năm nữa? Biết đâu sẽ xuất hiện một ngôi sao mới, sáng rực, khiến DeSantis lu mờ hẳn trong đảng CH? Biết đâu trong ít năm tới, TĐ DeSantis sẽ gặp một đại nạn sai lầm nào đó, mất hết uy tín, không hy vọng tranh cử gì nữa?
Nhìn vào gương bất ngờ đại thắng của Obama, cũng không ai có thể coi thường TĐ DeSantis. Thăm dò chung cho thấy ông thua xa ông Trump thật, nhưng đừng quên khối CH bảo thủ ôn hoà hay cấp tiến chút chút rất đông và rất mạnh tại các tiểu bang cấp tiến như Cali, New York, và các tiểu bang lớn ven Đại Hồ như Pennsylvania, Michigan, Illinois, Ohio,… Nhiều chuyên gia nghĩ rằng khối này nếu nhất trí bỏ phiếu cho TĐ DeSantis thì ông này có thể loại ông Trump ngay từ cuộc bầu sơ bộ trong nội bộ đảng CH, vì hậu thuẫn của ông Trump chỉ mạnh trong khối bảo thủ của các tiểu bang miền Nam hay miền Tây thôi, là những tiểu bang nhỏ, ít dân, ít cử tri đoàn.
Nhiều người đã đưa ra cái mà họ gọi là giải pháp lý tưởng là hai ông Trump và DeSantis cùng ngồi chung liên danh, với ông Trump ra chánh, và ông DeSantis ra phó, rồi sau một nhiệm kỳ, ông Trump không ra lại được nữa thì sẽ tới phiên ông DeSantis. Như vậy, bảo đảm phe CH sẽ đoàn kết, không có chia rẽ giữa phe Trump và phe chống Trump. Không chừng bảo đảm sẽ giữ được Tòa Bạch Ốc ít nhất 12 năm, từ đầu 2025 mãi cho tới… cuối năm 2036!
Thực tế không giản dị như vậy. Trên phương diện luật pháp, vấn đề chưa rõ ràng là hai ông cùng một tiểu bang có thể ngồi chung một liên danh ra tranh cử TT được hay không. Luật lệ trong vấn đề này không rõ ràng và nhiều chuyên gia đang vùi đầu nghiên cứu. Cho dù luật lệ cho phép, việc hai ông chánh và phó ra tranh cử lại là hai người cùng một tiểu bang không có lợi trong mục đích thu phiếu ngoài tiểu bang. Ta không nên quên cả 50 tiểu bang bầu TT chứ không phải chỉ có Florida, các ứng cử viên luôn luôn phải có cái lều lớn rộng hơn, ra ngoài tiểu bang, thậm chí ra ngoài cả vùng bảo thủ đông nam nước Mỹ, và ra ngoài quan điểm bảo thủ nặng nữa. Trên khía cạnh vận động bầu cử, hai ứng cử viên cùng một tiểu bang, nhất là hoàn toàn cùng quan điểm chính trị, là sách lược sai lầm lớn nhất, có thể sẽ đại thắng, chiếm Florida tới 90% phiếu, nhưng sẽ gặp khó khăn khổng lồ trên cả nước ngoài Florida. Trên phương diện cá tính, chưa ai biết hai ông với cá tính đều rất mạnh, có thể ngồi chung với nhau được không. Cũng phải thẳng thắn nhìn nhận, ngồi chung với ông Trump không dễ chút nào. Ông DeSantis đang làm ‘đại vương’ ở Florida, sao lại phải khép nép đứng sau lưng, tung hô và nghe lệnh ông Trump? Dù sao thì việc hai ông ngồi chung với nhau không phải là không thể xẩy ra. Chính trị Mỹ cực kỳ lạ lùng, luôn luôn đầy bất ngờ.
Cho đến nay, TĐ DeSantis đã lẳng lặng ‘lo chuyện Florida’, nhưng cũng… lẳng lặng không kém ‘lo chuẩn bị lối đi vào Tòa Bạch Ốc’. Điển hình nhất là ông DeSantis mới đây đã đi một vòng công du quốc tế, đặc biệt viếng thăm Do Thái và Anh Quốc, với chủ ý củng cố lý lịch với kinh nghiệm ngoại giao quốc tế. Ông DeSantis cũng đã đi nói chuyện tại nhiều tiểu bang ngoài Florida, đặc biệt là Iowa và New Hampshire, là những tiểu bang nhỏ nhưng hết sức then chốt trong cuộc bầu sơ bộ trong nội bộ đảng CH.
Mới đây, ông đã tung ra một cuốn sách tựa là ‘The Courage To Be Free’, tạm dịch bừa là ‘Cái Can Đảm Muốn Tự Do’, coi như để tự giới thiệu cho thiên hạ thành tích của ông tại Florida, đặc biệt trong cuộc chiến chống COVID, và quan điểm chính trị chung của ông. Tựa cuốn sách nói lên cái can đảm của những người dám chống lại các biện pháp chống COVID như cô lập, đóng cửa trường học, đóng cửa kinh doanh, cách ly, bắt buộc đeo khẩu trang, bắt buộc chích ngừa,… của chính quyền Biden.
Việc TĐ DeSantis ra tranh cử sẽ đặt cả đảng CH trước ngã ba đường: ủng hộ Trump hay ủng hộ DeSantis? Trước tiên, việc ông DeSantis ra tranh cử đã xé ‘tình hữu nghị’ Trump-DeSantis làm hai, ít nhất trong thời gian tranh cử, tuy sau đó hai ông có thể bắt tay hợp tác lại với nhau dễ dàng trong truyền thống chính trị Mỹ. Nhưng trong ngắn hạn, phe DC và truyền thông loa phường sẽ xoa tay nhìn hai ông đánh nhau, và tất nhiên sẽ tìm cách xé ra cho to hơn, và khai tác tối đa.
Vấn đề cho cử tri CH là ủng hộ ai? Một câu hỏi mà cho tới nay, không ai có câu trả lời.
Cử tri của ông Trump nổi tiếng là trung thành với ông Trump, nhưng tất cả cử tri CH, bất kể theo ai, đều phải nhìn lại điểm chính là họ có thể chấp nhận bốn năm nữa của Biden hay không? Và trong hai ông Trump và DeSantis, ai là người có triển vọng hạ Biden nhiều hơn? Tất cả các thăm dò đang cho thấy ông Trump hạ TĐ DeSantis sát ván, nhưng trong chính trị Mỹ, vẫn là chuyện… chẳng ai đoán được tương lai. Cứ hỏi bà Hillary thì biết, hai lần trượt vỏ chuối trong bất ngờ hoàn toàn.
Ngoài ra, còn vấn đề những người CH nhưng cuồng chống Trump trong khối #NeverTrump, họ có sẵn sàng ủng hộ TĐ DeSantis không?
Và câu hỏi lớn nhất dĩ nhiên, là trong cuộc chiến, tất nhiên sẽ có một người thua, một người thắng.
Trong trường hợp ông Trump thắng, cử tri bảo thủ ôn hòa ủng hộ ông DeSantis có sẵn sàng bỏ phiếu cho Trump không? Ngược lại, trong trường hợp ông DeSantis thắng, ông Trump và khối cử tri MAGA sẽ phản ứng ra sao? Có hậu thuẫn ông DeSantis không? Hay sẽ tiếp tục đánh hay tẩy chay ông DeSantis bất cần biết như vậy sẽ giúp Biden thắng?
Trận chiến Trump-DeSantis trong nội bộ đảng CH coi vậy sẽ hấp dẫn hơn xa cuộc chiến cuối cùng chống Biden. Đặc tính của thể chế dân chủ Mỹ là… bất cứ chuyện gì cũng có thể xẩy ra qua quyết định của cả trăm triệu người dân, chẳng ai đoán biết trước được gì.
Thôi thì ta… chờ xem.
Vũ Linh
Diễn Đàn Trái Chiều ngày 26/5/2023
ĐỌC THÊM:
– TĐ Ron DeSantis – Wikipedia:
https://en.wikipedia.org/wiki/Ron_DeSantis
– Giới thiệu TĐ DeSantis – Washington Examiner:
https://www.washingtonexaminer.com/politics/the-desantis-they-know
– So sánh Trump và DeSantis – Politico:
https://www.politico.com/news/magazine/2023/03/07/desantis-trump-2024-voters-00085914?cid=apn
– Cuộc chiến Disney-DeSantis – CNN:
https://www.cnn.com/2023/05/19/politics/desantis-disney-feud/index.html
– Sách mới của DeSantis – Real Clear Politics:
https://www.realclearpolitics.com/articles/2023/02/27/as_trump_attacks_desantis_touts_courage_to_buck_lockdowners_in_new_book__148912.html
Be the first to comment