Tiếng Chúng Đã Vang Cùng Trái Đất

Hằng năm, ngày lễ tạ ơn vào ngày thứ năm cuối tháng mười một ở nước Mỹ vừa chấm dứt, người ta ùn ùn kéo nhau đi mua hàng giá rẻ của ngày Black Friday. Còn một tháng nữa mới tới Lễ Giáng Sinh mà lị. Vài cửa hàng chỉ mở nhạc Giáng Sinh nhè nhẹ. Đi qua các đường phố, người ta thấy phần lớn chỉ có khu vực nhà thờ được giăng đèn, nhưng máng cỏ Giáng Sinh chưa dám bày ra. Rất ít nhà tư nhân được trang hoàng. Thậm chí có vụ một người ở Minneapolis, Minnesota đã công bố sự giận dữ và đe doạ mấy nhà hàng xóm giăng đèn Giáng Sinh cho là xâm phạm đến anh ta, một là tháo đèn xuống, hai là anh ta sẽ đốt nhà giăng đèn. Cây Giáng Sinh trước toà FOX News ở thành phố New York bị đốt. Dễ sợ, một sự đàn áp tôn giáo tinh vi có hệ thống đầy tính “nhân dân” trong chế độ cộng sản bắt đầu lộ diện trên đất Mỹ.

Minneapolis cũng là nơi tên tội phạm được Đảng Dân Chủ quỳ lạy và phong thánh. Từ đó nổi lên những phong trào đốt nhà thờ, cướp cửa hàng, triệt hạ di tích lịch sử và văn hoá, trong khi lại gây quỹ đóng tiền thế chân cho tội phạm, và cắt ngân sách cảnh sát. Cho nên có vẻ như Giáng Sinh năm nay tiếng nhạc vang trong lòng người hơn là ngoài không gian.

Người thân của tôi đi tù VC kể, vào ngày Lễ Giáng Sinh, anh âm thầm lẻn ra một góc trại, cố lắng tai xem có nghe được tiếng chuông nhà thờ nào vọng về để anh gởi hồn đi tìm Máng Cỏ Chúa Giáng Sinh hay không. Giữa bốn bề vắng lặng, anh không nghe được gì cả nhưng trong lòng lại nổi lên những bài thánh ca du dương dặ tdìu. Tiếng nhạc vang lên với dư âm, với kỉ niệm. Những Đêm Thánh Vô Cùng, Cao Cung Lên, Mùa Đông Năm Ấy, Tiếng Hát Thiên Thần,… không hẹn mà trổi lên. Ở đây bây giờ là những Silent Night, O Holy Night… Người ta có thể bị đàn áp, bị đe dọa nhưng không ai có thể lấy mất được niềm tin.

Đối với người tin, nói về niềm tin không khó. Với người không tin, khó lắm. Chẳng có sự lí luận nào có thể thuyết phục họ, may ra bằng cảm nhận và sự cầu nguyện. Pasteur cha đẻ của khoa vi trùng học nói: “Muốn có đức tin, hãy quì gối cầu nguyện.” Người tin, nhìn xung quanh chỗ nào cũng thấy những ân huệ, và cảm nhận rằng mình được hiện hữu là có lí do và mục đích, được yêu thương và có thể yêu thương.

Nhiều ngàn năm trước, Thánh vịnh 18 đã có những lời:

“Trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa, thanh không kể ra sự nghiệp của Người”. (2)

Những thanh âm của trời đất, vũ trụ không phát ra từ miệng con người, và không được đón nhận bằng tai cho bằng từ cõi lòng.

“Ðây không phải lời cũng không phải tiếng, mà âm thanh chúng không thể lọt tai. Nhưng tiếng chúng đã vang cùng trái đất, và lời chúng truyền ra khắp cõi địa cầu.” (45)

Không dám nói về nhạc thời thượng nhưng về thánh ca, tôi nhận thấy có những bài cũ rích nhưng hình như càng hát càng hay. Thí dụ những bài Giáng Sinh cũ là O Come O Come Emmanuel, Silent Night, O Holy Night… Việt Nam mình có bài Cao Cung Lên, Hang Belem… Êm ái, dịu dàng, thánh thót, du dương, mênh mông, hùng tráng đều có đủ, tuỳ theo cách trình bày. Một em bé bốn tuổi hát du dương như một thiên thần, thì một ca đoàn vài trăm người hợp ca cùng bài đó lại nhịp nhàng bao la như một đạo binh thiên quốc. Hình như những tuyệt tác phẩm đó không những hay vì tính nghệ thuật mà còn hay bởi được thấm đẫm cảm xúc qua dòng lịch sử. Bài Silent Night được cất lên rồi cùng hát giữa hai chiến tuyến thời Thế Chiến 1914 khởi đầu cho những ngày giao hữu, hòa bình là một thí dụ. Lời Việt được Nhạc Sĩ Hùng Lân dịch cũng là một tuyệt tác.

“Đêm Thánh vô cùng, giây phút tưng bừng,
Đất với Trời se chữ đồng…”

Người ta thường ví thơ như bông hoa của ngôn ngữ, và nhạc là hương thơm của thơ, thì chúng ta cũng có thể nói được rằng, những bản nhạc hay đưa chúng ta vào một thế giới kì diệu. Trong thế giới ấy có gì riêng của mình, và có cái vượt xa sự mong đợi của chúng ta. Những tuyệt tác phẩm Giáng Sinh chất chứa, ghi dấu, khêu gợi niềm tin về một giá trị vượt xa không gian và thời gian.

Người bình thường đón Giáng Sinh như một ngày hội lớn. Người Kitô giáo đón Giáng Sinh bằng niềm tin vào sự kiện lịch sử Ơn Cứu Chuộc, trải dài qua các thời đại thăng trầm thăng ít, trầm nhiều của Dân Do Thái được Thiên Chúa chọn để thực hiện chương trình cứu chuộc của Ngài. Qua các ngôn sứ, Thiên Chúa nói chuyện với con dân của Ngài, nhưng việc những đứa con có nghe lời, có biết ơn, có trung thành với giao ước “Cha Con” hay không thì lại là chuyện khác. Nhưng qua tất cả những chông gai ấy, chương trình cứu rỗi yêu thương của Thiên Chúa được thực hiện.

Tôi đón Lễ Giáng Sinh bằng tất cả trí óc và trái tim. Giáng Sinh không giới hạn trong những trang hoàng, quà tặng, họp mặt, ca nhạc và ngay cả nghi thức tôn giáo. Tôi đón nhận tất cả và từng thứ để tìm thấy chiều dài, rộng, cao, sâu của lịch sử Ơn Cứu Chuộc. Tôi nghe thánh ca Giáng Sinh không phải chỉ qua âm thanh.

Cảm ơn các tác giả làm nên những tuyệt phẩm bằng những cảm nhận và khám phá mà nhân gian bình thường không nhận ra. Cảm ơn vì khi thưởng thức những tuyệt phẩm đó, hậu thế chúng tôi có thể lần theo tìm về nguồn ý nghĩa nơi những tuyệt phẩm ấy phát sinh. Vài nốt nhạc trong một giai điệu có thể dẫn về một tuyệt phẩm; một tuyệt phẩm có thể giúp lần về mối cảm nhận được nguồn lịch sử Ơn Cứu Chuộc – Thiên Chúa Giáng Sinh.

Thiên Chúa sinh xuống thế làm người và ở với con người. “Đất với Trời se chữ đồng”, chung tấm lòng. Con người tạo vật tìm về lại tình yêu của Cha mình Đấng Tạo Hoá. Cuộc lữ hành trần thế của người con không còn hãi hùng cô đơn giữa những gầm thét của cuộc đời, nhưng là một lữ hành sứ mệnh được sai đi, có bàn tay đưa đón qua mọi chông gai trần thế. Ánh sao sáng vừa chiếu rọi trong đêm tối, và tiếng hát thiên thần vừa trổi du dương trên đồng vắng.

Nguyễn Văn Thông
Giáng Sinh 2021