Khi nói về Quảng Nam, mọi người gần như tự động nghĩ đến “chính trị”, “cách mạng”, “lịch sử”, “văn học”, “thi ca” nhưng ít nói về âm nhạc. Phải chăng dải đất giữa miền Trung nước Việt này quá hẹp để có thể chứa hết những điều đáng được nói về, hay dòng sông Thu Bồn chỉ đủ chở nguồn thơ nên không còn chỗ dành cho âm nhạc dù đó là quê hương của La Hối, Trầm Tử Thiêng, Lan Đài v.v..
Và các nghệ sĩ trình diễn cũng hiếm hoi được nhắc đến nhiều so với các các tiếng hát từ miền Bắc di cư vào Nam hay cất lên từ cố đô Huế.
Thật ra có nhiều tiếng hát gốc Quảng Nam nhưng không có cơ hội để được cất lên, để được lắng nghe và cứ thế chìm dần theo thời gian.
May mắn, một tiếng hát của thời áo trắng học trò xứ Quảng năm xưa còn lại và mãi đến mấy chục năm sau mới được biết nhiều ở hải ngoại: tiếng hát của nữ ca sĩ Thu Vàng.
Thu là tên thật của chị và nghệ danh Thu Vàng phát xuất từ nhạc phẩm cùng tên của Cung Tiến chị hát khi còn nhỏ và trở thành tên cho đời ca hát.
Không giống thế hệ ca sĩ đàn chị vui buồn có nhau như Thái Thanh, Kim Tước, Mai Hương còn sống hay Quỳnh Giao, Hà Thanh đã qua đời chị Thu Vàng gần như đơn độc giữa dòng âm thanh kêu gào hận thù, lửa máu.
Chị kể lại với nhà văn Trần Doãn Nho trong buổi phỏng vấn dành cho báo Ngươi Việt ở California: “Sau năm 1975, khi phải nộp sách để nhà nước đốt, tôi tìm cách giấu được tập “Methode de Guitare” của Ferdinando Carulli và “Kỹ thuật hát” của Tống Ngọc Hạp, cùng một ít tập sách khác vào vài nơi sau nhà, lấy củi chận lên trên. Hồi đó tôi không luyện tập nhiều, phần lớn thời gian dành cho việc kiếm cơm. Họa hoằn lắm mới dành chút thời gian cố gắng học đàn guitar và tập hát theo hai tập sách nói trên. Sợ quá nên mỗi lần học xong lại mang giấu sách đi.”
Chị Hà Thanh cũng có lần kể về một ‘tape’ nhạc duy nhất chị thu sau 1975 là những bài đạo ca để phổ biến trong các chùa. Dòng nhạc chị, và cả chị Thu Vàng, yêu thích đã trở thành lẻ loi, lạc lõng giữa những tiếng loa đầu phố.
Chị Hà Thanh sang Mỹ năm 1994 và cống hiến hai mươi năm cho nghệ thuật cho đến khi qua đời vào đầu năm 2014, chị Thu Vàng ở lại Việt Nam mãi tới 2018.
Bốn mươi năm là một quãng thời gian dài, có thể nói là quá dài, cho mơ ước được ca hát tự do. Nhưng chị Thu Vàng không thay đổi. Chị không bị sức cuốn hút của ánh đèn màu thời thế hay vì áo cơm mà bỏ rơi dòng nhạc trữ tình chọn lọc mà chị hằng yêu thích.
Nghe những nhạc phẩm trong hai CD vừa được phát hành của chị “Vọng Ngày Xanh” (2017) và “Tiếng Hát Lênh Đênh” (2018) chúng ta sẽ ngạc nhiên khi khám phá ra một điều kỳ diệu trong nữ ca sĩ Thu Vàng, đó là thời gian sẽ không mất khi niềm mơ ước chưa phai. Giọng ca của chị trẻ trung như mơ ước vẫn còn xanh trong tâm hồn chị.
Như chị nói “Và tôi tin, cái gì xuất phát từ tâm thì sẽ đi vào lòng người”. Vâng, tiếng hát của nữ ca sĩ Thu Vàng không chỉ đi vào lòng người mà còn ở lại và sẽ ở lại rất lâu.
Trần Trung Đạo
Be the first to comment