Hôm chủ Nhật 12/12, một cư dân đi giữa đống đổ nát ở khu phố Russellville Road sau cơn trốt xoáy quét qua thành phố Bowling Green, tiểu bang Kentucky đêm thứ Sáu. (Hình của Silas Walker/Lexington Herald-Leader/Tribune News Service via Getty Images)
Chỉ trong vài giờ đồng hồ từ tối Thứ Sáu đến sáng Thứ Bảy 11 tháng 12 đã có tới 34 cơn trốt xoáy (tornadoes) quét ngang 8 tiểu bang miền Nam và Trung Tây nước Mỹ, tàn phá nhà cửa và làm thiệt mạng cả trăm người, chưa kể những người còn đang mất tích dưới những đống gạch vụn.
Theo cơ quan theo dõi hiện tượng thời tiết và đại dương (National Oceanic and Atmospheric Administration), mặc dù năm nào cũng có người chết vì trốt xoáy, nhưng đây là đợt tornado gây tổn thất nhân mạng nhiều nhất kể từ hơn một thế kỷ qua – nghĩa là kể từ khi trốt xoáy giết chết 76 cư dân Kentucky vào ngày 27 tháng 3 năm 1890.
Năm nay, ngoài Kentucky là nơi bị thiệt hại nặng nhất, còn có thêm các tiểu bang khác là Arkansas, Illinois, Mississippi, Missouri, Tennessee, Indiana và Ohio.
Tin tức cho biết chỉ nội buổi tối Thứ Sáu Cơ Quan Khí Tượng Quốc Gia (National Weather Service) đã phổ biến 149 thông báo, bao gồm 8 thông báo khẩn cấp (tornado emergencies) để nhắc nhở dân chúng đề phòng trốt xoáy. Đây là trường hợp đặc biệt, bởi vì thời tiết lạnh của tháng 12 thường không thích hợp để trốt xoáy xảy ra. Theo chuyên gia khí tượng Shane Brown của đài Fox News thì mỗi năm trung bình cả tháng 12 chỉ có một cơn trốt xoáy mà thôi.
Thế nhưng năm nay hàng chục quận hạt của tiểu bang Kentucky đã bị 4 cơn trốt xoáy quét ngang vào buổi tối Thứ Sáu 10 tháng 12. Cơn trốt xoáy lớn nhất đã để lại cảnh tan hoang dọc theo tuyến đường dài 227 miles tức 365 cây số, và được Cơ Quan Khí Tượng Quốc Gia xếp vào hạng mục “EF-3 tornado”, với chiều rộng lên tới gần 3 phần 4 mile. Chuyên gia Victor Gensini tại Đại học Northern Illinois University nói rằng trong lịch sử nước Mỹ chưa từng có cơn trốt xoáy nào hoành hành với phạm vi rộng lớn đến như vậy.
Cũng ở Kentucky, cơn trốt xoáy quét ngang quận hạt Hopkins đã làm cho một chuyến xe lửa 27 toa bị trật đường rầy, gió lốc cuốn cả một toa tàu lên không trung rồi “quăng” xuống một ngôi nhà cách đó 75 yards.
Thống Đốc Andy Beshear nói rằng ít nhất 74 cư dân trong tiểu bang Kentucky đã thiệt mạng vì những cơn trốt xoáy, và số thương vong có thể cao hơn vì hiện vẫn còn 109 người mất tích.
Tiểu bang láng giềng Illinois và tiểu bang Missouri cũng gánh chịu tai họa khi bị ba cơn trốt xoáy EF-3 quét ngang, với sức gió từ 150 miles/giờ tới 155 miles/giờ. Một nhà kho của công ty Amazon ở quận hạt Edwardsville (Illinois) bị đổ sập, khiến 6 công nhân thiệt mạng. Trốt xoáy còn giết chết ít nhất 4 người ở tiểu bang Tennessee, 2 người ở tiểu bang Missouri, và 2 vị cao niên trong một nhà dưỡng lão ở tiểu bang Arkansas.
Các nỗ lực cứu cấp nạn nhân hiện đang tập trung vào thành phố Mayfield với khoảng 10,000 cư dân, thuộc quận hạt Graves ở vùng tây nam tiểu bang Kentucky, vì đó là nơi những cơn trốt xoáy đã san phẳng nhiều nhà cửa, phá hủy một nhà máy sản xuất nến cùng với cả Sở Cứu Hỏa và Sở Cảnh Sát.
Nhà máy mang tên Mayfield Consumer Products Candle Factory có 110 công nhân đang làm việc thì trốt xoáy quét ngang và biến cơ xưởng này thành một đống đổ nát. Sáng Thứ Bảy khi tin tức cho biết chỉ mới có 40 người được giải cứu, ai nấy đều bi quan và lo sợ tổn thất nhân mạng có thể lên tới 70 người. Tuy nhiên sau đó phát ngôn viên công ty Mayfield Consumer Products LLC là ông Bob Ferguson cho biết “chúng tôi tạ ơn Thượng Đế vì con số nạn nhân thấp hơn rất nhiều”. Theo lời ông Ferguson: “Nhiều công nhân đã kịp thời chạy xuống hầm trú ẩn để tránh tornado và họ chờ cơn trốt xoáy đi qua để rời cơ xưởng về nhà. Sở dĩ chúng tôi rất khó liên lạc với họ là vì điện bị mất và đường dây điện thoại cũng bị cắt. Hiện nay số tử vong đã được xác nhận là 8 người, số công nhân mất tích là 8 người, và chúng tôi hy vọng sẽ có thêm người sống sót”.
Chỉ huy trường Sở Cứu Hỏa Jeremy Creason nói rằng công tác cứu cấp được bắt đầu ngay tức khắc, mặc dù vô cùng khó khăn. Do trốt xoáy gây đổ nát nên các nhân viên phải phá cửa mới đưa được xe cứu hỏa ra ngoài. Giao thông cũng gặp trở ngại vì cây cối và cột điện gãy đổ cùng với xe hơi hư hỏng nằm ngổn ngang khắp đường phố.
Thống Đốc Andy Beshear đã điều động 189 quân nhân thuộc Lực Lượng Vệ Binh Quốc Gia tiếp tay trong việc cứu cấp nạn nhân và tìm nơi tạm trú cho những cư dân bị mất hết nhà cửa.
Theo lời yêu cầu của Thống Đốc Beshear, ngay từ hôm Thứ Bảy 11 tháng 12 Tổng Thống Joe Biden đã tuyên bố tình trạng thảm họa liên bang nghiêm trọng (major federal disaster) tại Kentucky. Qua ngày Chủ Nhật, tin tức cập nhật cho biết chính phủ liên bang đã chấp thuận viện trợ bổ sung cho người dân cư ngụ trong 8 quận hạt Caldwell, Fulton, Graves, Hopkins, Marshall, Muhlenberg, Taylor và Warren, tạo điều kiện để các nạn nhân thiên tai có thể nộp đơn xin nhà ở tạm thời hoặc trợ cấp sửa sang cơ sở thương mại của họ – nghĩa là không bị hạn chế trong ngân khoản cứu trợ khẩn cấp $5 triệu dollars của Cơ Quan FEMA (Federal Emergency Management Agency). Tổng Thống Biden xác nhận điều này khi ông đến ủy lạo các nạn nhân ở Kentucky hôm Thứ Tư.
Trước đó vào chiều Chủ Nhật, Thống Đốc Andy Beshear tổ chức cuộc họp báo cùng với ông Alejandro Mayorkas, Bộ Trưởng An Ninh Nội Địa, và bà Deanne Criswell, Giám Đốc Cơ Quan FEMA, sau đó cả ba cùng đi thị sát các khu vực bị trốt xoáy tàn phá và kêu gọi hỗ trợ cho cư dân Kentucky. Thống Đốc Beshear cho biết chỉ trong vài ngày cuối tuần đã nhận được hơn $2.5 triệu dollars của người dân từ khắp nơi gửi về để phụ giúp chính quyền tiểu bang lo tang lễ cho những nạn nhân tử vong cũng như hỗ trợ những nạn nhân sống sót xây dựng lại nhà cửa.
Theo tin tức cập nhật vào đầu tuần thì hiện vẫn còn khoảng 30,000 đơn vị gia cư ở trong tình trạng không có điện, không có hơi đốt, không có nước sinh hoạt, và với cảnh tan hoang trên đường phố các quận hạt của tiểu bang Kentucky bị trốt xoáy quét ngang, không thể dự đoán là bao giờ đời sống của người dân mới trở lại bình thường.
Từ Bộ Ngoại Giao của Tòa Thánh Vatican, Đức Hồng Y Pietro Parolin gửi điện văn đến Đức Tổng Giám Mục Jose Gomez tại tổng giáo phận Los Angeles, chuyển thông điệp của Đức Giáo Hoàng Francis nói rằng Ngài dâng lời cầu nguyện cho những nạn nhân bị thiệt mạng vì thiên tai khủng khiếp này, cũng như bày tỏ tinh thần hiệp thông với gia đình của họ và cầu chúc tất cả có được sức mạnh để vượt qua nghịch cảnh.
OSHA MỞ CUỘC ĐIỀU TRA VỀ NHÀ KHO AMAZON
Trốt xoáy quét ngang một nhà kho của công ty Amazon ở quận hạt Edwardsville của tiểu bang Illinois vào lúc 8:35 giờ tối Thứ Sáu, khiến 6 công nhân thiệt mạng tại chỗ và 1 người bị thương được đưa lên trực thăng chở vào bệnh viện.
Chỉ huy trường Sở Cứu Hỏa James Whiteford cho biết đã cứu thoát 45 người, hiện công tác cứu cấp vẫn tiếp tục và có thể còn kéo dài vài ngày, tuy nhiên rất ít hy vọng tìm được thêm người sống sót.
Vẫn theo lời ông Whiteford thì những người chết là do các bức tường bê-tông (dày 11 inches, cao 40 feet) cùng với mái nhà kho bị sụp đổ đúng lúc các công nhân đang chuyển “ca” buổi tối.
Quận hạt Madison đã công bố danh tánh 6 nạn nhân, gồm Austin J. McEwen (29 tuổi, cư dân Edwardsville), Clayton Lynn Cope (29 tuổi, cư dân Alton), Larry E. Virden (46 tuổi, cư dân Collinsville), Kevin D. Dickey (62 tuổi, cư dân Carlyle), cùng hai người ở tiểu bang khác là Deandre S. Morrow (28 tuổi) và Etheria S. Hebb (34 tuổi), cả hai là cư dân St. Louis, Missouri.
Phát ngôn viên Richard Rocha của công ty Amazon phổ biến thông cáo gọi đây là “một thảm cảnh của đại gia đình Amazon”, và cho biết “mọi nỗ lực đang được tập trung để giúp đỡ các nhân viên và gia đình”.
Trong khi đó nghiệp đoàn công nhân mang tên “The Retail, Wholesale and Department Store Union” tại tiểu bang Alabama lên tiếng chỉ trích công ty Amazon về việc vẫn mở cửa nhà kho ở Illinois để công nhân làm việc trong lúc đã có báo động về trốt xoáy.
Khi báo chí đặt câu hỏi, công ty Amazon chỉ trả lời tổng quát rằng nếu có thông báo về trốt xoáy thì ban quản trị luôn luôn hướng dẫn nhân viên xuống hầm trú ẩn, nhưng không nói rõ là họ được thông báo vào lúc mấy giờ.
Qua điện thư sáng Thứ Hai 13 tháng 12, ông Scott Allen, Giám đốc truyền thông tại Bộ Lao Động Hoa Kỳ cho biết Cơ Quan Quản Trị An Toàn và Sức Khỏe Tại Nơi Làm Việc (The Occupational Safety and Health Administration – OSHA) của chính phủ liên bang đã chính thức mở cuộc điều tra về việc này.
Be the first to comment