Quà Giáng Sinh Của Mẹ

LTG: Zoa Sherburne là văn sĩ Mỹ chuyên về truyện ngắn và tiểu thuyết dành cho độc giả tuổi dậy thì. Bà khởi sự viết văn lúc còn trẻ và tiểu thuyết “Jennifer” của bà được giải thưởng Truyện Tuổi Thơ của hội Nghiên Cứu Tâm Lý Trẻ Em tại Mỹ năm 1959. Truyện “Quà Giáng Sinh Của Mẹ” dưới đây được dịch từ nguyên tác “From Mother … with Love”.

* * *

Sáng thứ Bảy hôm đó cũng như những sáng cuối tuần thường lệ, Minta lười lĩnh nằm nán trên giường thêm một giờ nữa trước khi vào phòng ăn điểm tâm với cha mẹ nàng. Cạnh bàn ăn, cha nàng mải mê xem báo, mẹ nàng vẫn còn mặc chiếc áo choàng nhiều màu, đang bận rộn nướng bánh mì và chiên trứng. Minta giúp mẹ bày dao nĩa ra bàn rồi ba người vừa chậm rãi ăn sáng vừa nói chuyện. Những câu chuyện bên bàn điểm tâm của họ xoay quanh các đề tài quen thuộc, tự nhiên như mối liên hệ của những người sống gần gũi, thân mật trong tình thương yêu của nhau. Họ nhắc đến bà con lối xóm, bàn về một vài mẩu tin thời sự trên báo và hỏi Minta về áo quần mới nàng sẽ mua để chuẩn bị cho kỳ tựu trường sắp đến.

Sau bữa ăn, cha Minta cùng nàng đi dạo quanh bờ biển. Họ thong thả leo lên con dốc thoai thoải, nhưng thay vì đi về hướng có nhiều người đang đào sò, họ chọn một nơi vắng vẻ với nhiều mỏm đá nhọn nhô ra cạnh bờ nước.

Minta băn khoăn hỏi cha:

– Con tưởng ba muốn bàn với con về niên học sắp đến nhưng hình như không phải thế, phải không ba?

Cha Minta siết chặt tay con gái:

– Ừ, cũng gần như vậy con à.

Và trước khi nàng thở dài nhẹ nhõm, cha nàng nói tiếp:

– Tuần rồi ba có đến gặp bác sĩ Morton. Mấy tháng nay ba đã gặp ông ấy nhiều lần.

Minta ngước nhìn cha nàng với ánh mắt đầy lo âu:

– Ba không bệnh gì chứ ba?

Cha nàng đáp qua tiếng thở dài:

– Không đâu con, ba vẫn khỏe. Chính mẹ con bệnh đó con.

Minta đứng sững lại, bàn tay nắm chặt cánh tay cha nàng, giọng yếu ớt:

– Mẹ bệnh gì vậy ba?

Nét mặt cha nàng đầy phiền não, nhưng lần này Minta không nhận thấy vì nàng chỉ nghe tiếng cha nàng như lời vang vọng kinh hoàng báo hiệu sự tận cùng của cuộc sống.

Mẹ nàng sắp chết! Mẹ nàng! Có thật vậy không?

– Bác sĩ bảo thế. Chỉ trong vòng ba tháng thôi. Có khi không đến ba tháng nữa.

Mẹ nàng, người vô tư, lạc quan, yêu đời hơn ai hết, và mùa xuân năm nào bà cũng bảo rằng năm nay bà sẽ chuẩn bị mua quà Giáng Sinh sớm hơn để tránh cảnh chen lấn như mọi năm. Thế nhưng rốt cuộc bà vẫn chờ đến phút chót để rồi cùng quay cuồng trong dòng thác người nhộn nhịp mua sắm vào những ngày cuối cùng trước lễ Giáng Sinh.

Chẳng bao giờ mẹ nàng bệnh, ngoại trừ thỉnh thoảng bị nhức đầu, và ngay cả kỳ giải phẫu năm ngoái bà cũng chỉ cười bảo là dịp để bà nghỉ ngơi.

Giọng cha nàng như lạc đi:

– Thật ra ba không nên nói cho con hay.

Minta đứng lại, trầm tĩnh đáp:

– Dĩ nhiên ba phải cho con biết chứ, nhưng chỉ còn ba tháng nữa là đến Giáng Sinh rồi.

Cha Minta nắm tay nàng và cả hai cùng chậm rãi bước theo ven biển. Trước khi về nhà, ông nắm chặt tay con gái và bảo nàng:

– Này con, con không nên nói với mẹ điều này. Bác sĩ bảo tùy ý ba và ba không muốn cho mẹ biết vì ba muốn mẹ con sống trọn vẹn khoảng thời gian còn lại. Vì thế con phải giả vờ như không có chuyện gì xảy ra và cư xử bình thường, con nhé.

Thật ra làm sao cuộc sống của cha con nàng có thể bình thường như trước được, nhưng họ biết phải cố gắng vô cùng để giữ cho thế giới nhỏ bé của ba người vẫn đầm ấm, hạnh phúc như không hề có bóng đen đang bao phủ trên đầu họ.

Hằng đêm cha mẹ Minta và nàng vẫn xem truyền hình và vui vẻ bàn cãi về các đề tài trên màn ảnh. Bạn bè Minta vẫn thỉnh thoảng đến thăm nàng và Minta cũng đi dự các buổi lễ sinh nhật của bạn. Cha nàng vẫn chơi trò ném bóng gỗ (bowling) mỗi tuần hai lần và mẹ nàng bận rộn mua sắm, chuẩn bị cho lễ Giáng Sinh sắp đến. Ngay cả hôm đang gói kẹo Halloween, mẹ Minta bảo nàng:

– Thế nào năm nay mẹ cũng phải lo mua quà Giáng Sinh thật sớm mới được.

Nàng chỉ biết lắc đầu thở dài vì năm nào mẹ nàng cũng tuyên bố như vậy nhưng rốt cuộc bao giờ bà cũng chờ hai ba hôm trước lễ Giáng Sinh mới tất tả mua sắm. Và năm nào Minta cũng trêu mẹ: “Đấy, mẹ lại bảo thế nữa rồi!”

Đêm hôm ấy Minta thức giấc và trong bóng tối của căn phòng lạnh lẽo, nàng gục đầu vào cánh tay khóc nức nở. Ban đầu những giọt nước mắt dường như giúp nàng bớt khổ đau, xóa tan mối lo âu và nỗi cô đơn trĩu nặng trong tâm hồn nàng. Nhưng càng lúc Minta càng không thể nào kiềm chế nổi tiếng nức nở cho đến lúc ánh đèn trong phòng nàng bật sáng và mẹ Minta hiện ra. Với nét mặt lo âu, bà cúi xuống bên giường con gái dịu dàng hỏi:

– Có chuyện gì vậy con? Tại sao con khóc, hay con lại nằm mơ nữa rồi?

Minta nghẹn ngào:

– Không, con đâu có nằm mơ. Chuyện có thật mà!

Những ngón tay gầy guộc của bà nhẹ vuốt mái tóc nàng buông xoã trên gối và bà vỗ về Minta với giọng âu yếm như thuở nàng còn bé bà vẫn thường ru nàng ngủ.

Minta thấy rõ bóng cha nàng gần khung cửa nhưng ông chỉ yên lặng nhìn nàng cho đến khi tiếng khóc của Minta chỉ còn là những tiếng nấc ngắn.

Mẹ Minta kéo chăn đắp lại cho con gái rồi mắng yêu nàng:

– Lớn chừng ấy rồi mà còn nằm mơ thấy ma quỷ! Sao, con muốn mẹ để đèn sáng không, lỡ mấy con ma kia trở lại thì sao?

Minta lắc đầu và qua làn nước mắt, nàng nhìn mẹ mỉm cười.

Từ đó không bao giờ Minta khóc nữa, ngay lúc xe cứu thương đến chở mẹ nàng vào bệnh viện tuần lễ sau đó và khi nàng đứng cạnh giường mẹ, nắm chặt tay bà và cố gắng kể cho bà nghe những mẩu chuyện xảy ra ở trường.

Mẹ Minta dặn con:

– Con nhớ nhắc ba uống thuốc bổ nghe con. Ba con hay quên lắm, nhất là khi không có mẹ ở nhà.

Minta hứa với mẹ:

– Vâng, mẹ yên tâm, con sẽ nhắc ba. Mẹ gắng mau bình phục để về nhà nhé mẹ…

Và ngay cả hôm tang lễ, bạn bè thân quyến của gia đình nàng đến rồi đi. Minta có cảm tưởng nàng như kẻ bàng quan bận rộn tiếp khách suốt mấy hôm tang lễ. Dường như có ai tách rời tâm hồn nàng, đóng băng thành một khối thủy tinh để giữ cho quả tim nàng khỏi vỡ. Sau đó, hằng ngày nàng đến trường và chiều chiều trở về căn nhà hiu quạnh, trống trải. Nàng cố gắng tiếp tục công việc trước kia mẹ nàng đã làm, và mặc dầu với sự giúp đỡ, an ủi của bạn bè và hàng xóm, Minta vẫn cảm thấy bất lực. Nàng không khóc được và cố gắng để đừng có ác cảm với những người đã khuyên nàng nên khóc cho nhẹ bớt khổ đau.

Dì Grace đã bảo nàng: “Cháu sẽ cảm thấy đỡ hơn cháu ạ”, và bà chỉ biết lau nước mắt rồi bước ra xa khi Minta nhìn bà với ánh mắt lạnh lùng.

Minta thoáng nghe mọi người bàn tán về mẹ nàng. Họ hỏi nhau:

– Thế chị ấy không hề biết gì trước khi mất hay sao?

Và lần nào cha nàng cũng trả lời:

– Vâng, nhà tôi không hề biết gì cả. Ngay hôm xe cứu thương đến đưa nhà tôi vào bệnh viện, bà còn bảo: “Thế nào cũng phải sửa lại mấy tấm màn cửa trước Giáng Sinh mới được.”

Một tối nọ lúc Minta đang làm bài, cha nàng bước vào phòng ngủ và ngập ngừng bảo nàng:

– Ba không hiểu con có muốn soạn lại mớ quần áo trước khi dì Grace mang cho hội từ thiện không.

Khi nàng lộ vẻ thắc mắc, cha nàng nhẹ nhàng tiếp:

– Áo quần của mẹ con. Chắc nhiều thứ còn tốt có thể cho người khác dùng được.

Minta gấp sách đứng dậy và không đáp lời cha, bước sang phòng mẹ nàng.

Trong góc tủ áo quần là hai chiếc va-ly của cha nàng tặng mẹ nàng kỳ sinh nhật năm ngoái. Khi Minta nhấc lên, nàng cảm thấy hai chiếc va-ly quá nặng. Nàng khệ nệ mang chúng đặt lên giường mẹ và hơi thở nàng bỗng dưng tắc nghẹn lúc nàng mở nắp. Trước mắt nàng là hàng chục gói quà buộc nơ đỏ xinh đẹp với những tấm thiệp Giáng sinh do chính tay mẹ nàng viết: “Của ba má tặng Minta”, “Của Mary tặng Grace”, “Của Mary tặng John”, “Của dì Mary tặng cháu Kelly”, “Của gia đình Hawley tặng chú Arthur” …

Minta lẩm bẩm:

– Thì ra mẹ biết hết!

Nàng ngạc nhiên nhìn xuống khi một giọt nước mắt nóng hổi rơi trên tay nàng. Minta vội vàng gạt đi và nhấc lên một món quà khác với dòng chữ “Của mẹ tặng con gái yêu Minta”. Nàng lặng lẽ xếp những món quà vào chỗ cũ, mang hai chiếc va-ly cất vào góc tủ áo quần và nghĩ thầm: “Tội nghiệp ba cứ tưởng mẹ không hề biết gì cả!”

Minta mở gói quà của nàng, lấy ra chiếc áo len xanh nhạt. Nàng gạt nước mắt rồi bước vào phòng khách, và với giọng bình tĩnh, nàng nói với cha:

– Con giữ lại chiếc áo này ba ạ. Tuy có hơi rộng nhưng sang năm sẽ vừa. Con mặc vào trông giống mẹ lắm.

Rồi nàng đi quanh phòng bật đèn và mở ti-vi tuy biết cha nàng vẫn nhìn theo nàng và có lẽ ông thấy rõ vết nước mắt trên má nàng.

Minta hỏi cha:

– Con muốn ăn táo. Ba có thích ăn không?

Cha nàng gật đầu:

– Ừ, con mang cho ba một quả.

Giọng cha nàng bình thản và khung cảnh trong phòng khách vẫn quen thuộc như cũ, ngoại trừ chiếc ghế bành màu xanh cạnh lò sưởi vẫn để trống.

Minta bước vội vào nhà bếp, mở tủ lạnh lấy hai quả táo và nghĩ thầm: “Mình sẽ bảo ba năm nay mình giục mẹ mua sắm quà Giáng Sinh sớm hơn mọi năm. Thế nào ba cũng tin. Chính mẹ không muốn ba biết rằng mẹ đã rõ mọi chuyện.”

Trong góc tủ lạnh là lọ thuốc bổ của cha nàng. Minta mang ra để trên thành cửa sổ, nơi mà mỗi sáng nàng sẽ nhìn thấy.

Khi Minta trở ra phòng khách, nàng thấy ánh đèn màu đang nhấp nháy trên cây thông Giáng Sinh của gia đình ông bà Kelly bên kia đường. Minta đưa quả táo cho cha nàng:

– Có lẽ mình phải chuẩn bị đón Giáng Sinh, ba nhỉ.

Nàng do dự giây lát rồi bước sang cạnh lò sưởi, ngồi xuống trên chiếc ghế xanh của mẹ nàng bấy lâu để trống và nhìn cha nàng, mỉm cười.

Trương Mỹ Vân
dịch từ “From Mother… with Love” của Zoa Sherburne
Ngày 17 Tháng Mười Hai, 2020